برنامه‌های تکراری 40 ساله متولیان فرهنگی و اتاق فکر به‌روز مهاجمان

به گزارش ایکنا،‌ امروزه فضای مجازی به دلیل سادگی و بهره‌گیری گسترده از قابلیت‌ها و امکانات تعاملی، مورد توجه و استقبال اکثر افراد جامعه قرار گرفته و عرصه جدیدی را در ارتباطات بشری و برآورده کردن نیازهای اقشار مختلف جامعه فراهم کرده است.

در این میان، دشمنان با استفاده از فرصت به‌ وجود آمده، نهایت تلاش خود را برای تخطئه ارزش‌های الهی و هجمه گسترده به دین و مقدسات جامعه اسلامی به‌ کار برده‌اند و تلاش می‌کنند فرهنگ و اعتقادات مردم را تحت تأثیر افکار و اندیشه‌های باطل خود قرار دهند.

در همین راستا سیدمحسن میرطالبی، پژوهشگر روانشناسی دینی و استاد دانشگاه سوره تهران در گفت‌وگو با ایکنا، از ضرورت مدیریت فضای مجازی در کشور برای مقابله با تهاجم فرهنگی سخن به میان آورد و گفت: متأسفانه فضای مجازی در کشور به حال خود رها شده است و از پتانسیل‌های بسیار بالای آن استفاده نمی‌شود. فضای مجازی مانند چاقویی است که هم می‌تواند به فرد آسیب برساند و هم می‌تواند ابزاری برای بهبود عملکرد باشد.

میرطالبی با بیان اینکه سانسور و قطع فضای مجازی فقط مُسکنی کوتاه‌مدت برای جبران لجام گسیختگی فضای مجازی است، ادامه داد: محدود کردن فضای مجازی و یا کم کردن پهنای باند می‌تواند راهی برای کنترل فضای مجازی در کشور به‌صورت مقطعی باشد اما به شکل دائمی تأثیری نخواهد داشت.

استاد دانشگاه سوره تهران اظهار کرد: تنها راه کنترل صحیح فضای مجازی استفاده از متخصصان آگاه و خلاق در زمینه تولید محتوای دینی و فرهنگی است که مورد نیاز تمامی افراد جامعه اعم از پیر و جوان بوده و مسیر صحیح زندگی را برای آنان ترسیم کند. متأسفانه امروز لجام‌ گسیختگی در فضای مجازی موج می‌زند و نوجوانان که نمی‌توانند تشخیص صحیحی از این فضا داشته باشند با استفاده از محتوای دشمنان نظام، وارد لجن‌زار بی‌بندوباری و بی‌اخلاقی می‌شوند.

میرطالبی به مقوله تهاجم فرهنگی نیز اشاره کرد و گفت: امروز عده‌ای در فضای مجازی به راحتی با اعتقادات و جنبه‌های دینی فرهنگ کشور بازی می‌کنند و این موارد را مورد تمسخر قرار می‌دهند و قبح‌زدایی می‌کنند؛ این موارد بیشترین آسیب را به نوجوانان و جوانان وارد می‌کند.

وی اظهار کرد: ‌دوران ‌نوجوانی یکی ‌از مراحل مهم در رشد شخصیت انسان است؛ در این زمان فرد از دوران کودکی خارج شده و با نقش‌ها و مسئولیت‌های جدید در خانواده و جامعه روبرو می‌شود. شکل‌گیری شخصیت در این دوران رخ می‌دهد و دشمن نیز به‌خوبی از این مطلب آگاه است و بیشترین حجم از تولیدات محتوایی خود را صرف مفاهیم ضد دینی و ضد اخلاقی می‌کند تا نوجوانان را از راه به در کرده و گمراه کند؛ لذا امروزه برخی از نوجوانان و جوانان کشور نسبت به اعتقادات دینی علاقه چندانی نشان نمی‌دهند و راحت تحت تأثیر فضای مجازی در اختیار دشمن قرار می‌گیرند.

این کارشناس روانشناسی دینی تأکید کرد: لجام‌گسیختگی فضای مجازی در کنار عملکرد اشتباه والدین در برخورد با کودکان و نوجوانان سبب شده است که روز به‌ روز دین‌گریزی و عمل نکردن به اعتقادت مذهبی شدت یابد.

میرطالبی زمینه‌سازی برای خلاقیت در تولید محتوای دینی و فرهنگی در فضای مجازی را ضروری دانست و اظهار کرد: تمام کشورهای دنیا در زمینه تولید محتوای فرهنگی اقدامات متعددی انجام می‌دهند برای مثال رئیس‌جمهور سابق ایالات‌متحده گفته بود شبکه‌های اجتماعی برای کودکان ما مناسب نیست و این شبکه‌ها برای کشورهای دیگر ساخته‌ شده است. از خانم این رئیس‌جمهور هم سؤال شده بود اگر دختر شما در جاده تنها باشد شما بیشتر احساس ترس می‌کنید یا در فضای مجازی که او جواب داده بود در فضای مجازی.

استاد دانشگاه سوره تهران ادامه داد: نکته مهم در تولید محتوا جذابیت آثار هست که می‌تواند زمینه علاقه‌مندی افراد به مسائل دینی و فرهنگی و اعتقادی را مهیا کند. متأسفانه بسیاری از نهادهای مسئول در زمینه تولیدات دینی و فرهنگی هنوز راه‌های گذشته را طی و برنامه‌های تولیدی 40 سال پیش را تکرار می‌کنند و نگاهی به جذب مخاطب ندارند.

این کارشناس با بیان اینکه نخبه‌پروری و شناسایی و بهره‌مندی از نخبگان در فضای مجازی یکی از ضروریات کشور است، افزود: محتوای دینی و فرهنگی باید به‌روز باشد و افراد خلاق، متخصص و دلسوز وارد عمل شوند تا جهت‌دهی مناسبی به تولیدات اعتقادی و ارزشی دهند.

میرطالبی گفت: قطعاً دشمنان نظام در فضای مجازی اتاق فکری دارند که دائماً در حال به‌روزرسانی و رصد افراد هستند؛ کافی است مورد خاصی را در مرورگر جستجو کنید در مراجعه بعدی شما به این مرورگر مطلب قبلی که جستجو کردید را به همراه مطالب مرتبط با آن برایتان می‌آورد. چرا ما نباید این کار را انجام دهیم آیا ما زمینه محتوایی فرهنگی و تاریخی و ادبیاتی کمی داریم؟ ما فرهنگ و تاریخ و ادبیات غنی داریم که باید در زمینه تولید محتوا به‌کار گیریم.

استاد دانشگاه سوره تهران ادامه داد: مطلبی که مقام معظم رهبری بارها و بارها بر آن تأکید داشتند مقوله جوان‌گرایی است اما متأسفانه این موضوع مهم در نهادهای فرهنگی و مذهبی نادیده گرفته می‌شود و افراد چندین سال در این نهادها بدون هیچ اثرگذاری مثبتی مستقر هستند و مسیر را برای جوانان خلاق مؤمن و متعهد باز نمی‌کنند.

این کارشناس روانشناسی دینی تأکید کرد: افرادی که دائماً ذائقه‌های جوانان و نوجوانان را رصد می‌کنند و در زمینه تولید محتوای دینی و فرهنگی خلاق هستند می‌توانند به‌نظام جمهوری اسلامی کمک کنند. پس جوان‌گرایی صرف استفاده از جوانان کم سن و سال نیست بلکه جوان‌گرایی یعنی به‌روز بودن و خلاقیت داشتن برای تمامی امور است.

میرطالبی تربیت نیرو برای جبران خلأهای موجود در زمینه تولید محتوای دینی و فرهنگی در فضای مجازی را ضروری دانست و اظهار کرد: وقتی برنامه کلیشه‌ای 30 سال گذشته را در تلویزیون نشان می‌دهند برای افراد جذابیت ندارد. در فضای مجازی هم باید خلاقیت و فکر وجود داشته باشد و باید افراد جدید وارد این عرصه شوند. خیلی مواقع افرادی هستند که در زمینه تولیدات محتوای دینی و فرهنگی کار می‌کنند اما فعالیت‌هایشان از سوی مراکز فرهنگی دیده نمی‌شود؛ بنابراین تولید محتوای خلاق دینی و فرهنگی بسیار ضروری است چراکه بنیان‌های اعتقادی جامعه ما به‌خصوص نسل جوان و نوجوان توسط فضای مجازی لجام‌گسیخته در حال نابودی است.

وی افزود: به‌هرحال نهادهای مسئول در زمینه تولید محتوای دینی و مذهبی و فرهنگی ضعیف عمل کردند. نهادهای مسئول به‌روزرسانی ایده نداشتند و براساس فرمایشات مقام معظم رهبری جوان‌گرایی نکردند. وقتی تصمیم بگیریم که به وضعیت فضای مجازی سامان دهیم می‌توانیم وضعیت لجام‌گسیخته فعلی در این محیط را از بین ببریم اما متأسفانه بسیاری از نهادها این خطر را احساس نمی‌کنند.

میرطالبی تأکید کرد: نباید بگذاریم یک نسل به خاطر کم‌کاری عده‌ای در فضای مجازی نابود شوند، محدود کردن فضای مجازی، راحت‌ترین و ابتدایی کار ممکن است اما بدترین روش ممکن است. دشمنان جمهوری اسلامی آرام نمی‌نشینند و دائماً در حال تولید محتوا در فضای مجازی هستند اما خیلی از مسئولان فرهنگی کشور در خواب به سر می‌برند و طبق تأکیدات مقام معظم رهبری پاسخگویی وجود ندارد. جلسه کارگروه فضای مجازی چه خروجی‌هایی داشته؟ در زمینه تولیدات محتوایی برای فضای مجازی چه‌کار کردیم؟ جمع‌ کردن گوشی‌های همراه و یا محدود کردن استفاده از اینترنت دوای این درد نیست.

استاد دانشگاه سوره تهران ادامه داد: براساس تحقیقات سالیان گذشته صداوسیما محتواهایی که در ایام ماه رمضان تولید شده بود آن‌قدر برای ایرانی‌ها جذاب بود که میزان مصرف شبکه‌های خارجی و ماهواره‌ای به‌شدت کاهش یافته بود. یعنی آن‌قدر این تولید محتوا اعم از سریال‌ها و فیلم‌ها جذابیت داشت که مردم فقط از شبکه‌های داخلی استفاده می‌کردند. پس ما می‌توانیم محتوایی تهیه کنیم که آن فردی که دائماً در حال رصد شبکه‌های ماهواره‌ای و فضای مجازی است به سمت خودمان جذب کنیم فقط باید فعل خواستن را صرف کنیم.

این پژوهشگر روانشناسی دینی در پایان به ایکنا گفت: باید افرادی را مسئول امر قرار دهیم که دغدغه فرهنگی داشته باشد. خلاقیت در تولید محتوا هم از جمله مواردی است که باید مورد توجه قرار داد. جوانان متخصص و متعهد متعددی در حوزه فناوری اطلاعات مهارت‌های بسیاری دارند و در زمینه تولید محتوا کارهای بزرگی انجام دادند اما هرگز از ظرفیت‌های آنان استفاده نمی‌کنیم. باید اتاق‌های فکری تشکیل دهیم و از افراد خلاق و دغدغه‌مند دعوت کنیم تا در این اتاق‌های فکر محتواسازی کنند. تولید محتوا مقوله‌ای است که به‌ مرور زمان اثرات خود را نشان می‌دهد لذا باید نقاط قوت خود را تقویت کنیم و ضعف‌های خود را پوشش دهیم. متأسفانه عدم توجه به تولید محتوای دینی و فرهنگی سبب می‌شود تا نوجوانان و جوانان ما از نظام مقدس جمهوری اسلامی دور شوند و در آینده نسل بی‌تفاوت به ارزش‌های انقلاب و اعتقادات مذهبی داشته باشیم.