رضا نباتی، مؤلف کتابهای قرآن دوره ابتدایی دفتر برنامهریزی و تألیف کتابهای درسی وزارت آموزش و پرورش در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از فارس، در پاسخ به اینکه چگونه میتوان در استانهای مختلف کشور قاریان و قهرمانان بینالمللی قرآن تربیت کرد، گفت: در ورزش، تیمهایی در دنیا قهرمان میشوند که زیرساخت ورزشی آنها در حوزه عمومی پیشرفت کرده باشد یعنی اینها از زمان طفولیت استعدادها را شناسایی کرده و ورزش همگانی را کامل کرده و به آن پرداختند؛ لذا بهصورت علمی نه سلیقهای و شعاری و با برنامهریزی بلندمدت و سرمایهگذاری عمل کردهاند.
وی افزود: در فعالیتهای قرآنی کشورمان متأسفانه ما چنین مکانیزمی برای این امر نداریم و اگر اکنون به جایی رسیدهایم و افرادی در زمینه فعالیتهای قرآنی درخشیدهاند، بهصورت خودجوش بوده است؛ لذا اگر بخواهیم پیشرفتی را در این امر شاهد باشیم باید روی آموزش عمومی قرآن کشور سرمایهگذاری کنیم.
نباتی ابراز کرد: باید در مدارس بر روی ساعات رسمی قرآن، فعالیتهای قرآنی در مساجد و هیئتهای قرآنی در جامعه سرمایهگذاری کنیم و در آنجا محملی را برای تربیت قهرمانان قرآنی فراهم کنیم.
متأسفانه ما بیشتر به دنبال قهرمان پروری هستیم
این مؤلف کتابهای درسی قرآن کریم آموزش و پرورش عنوان کرد: یکی از بزرگترین مشکلات ما این است که ما حتی در ورزش همگانی نیز به دنبال قهرمانی هستیم یعنی فعالیتهای عمومی قرآن ما به جای اینکه به تعلیم کتاب الله پرداخته شود، بیشتر به مراسم و تشریفات و قاری پرورش دادن و حافظ تربیت کردن پرداخته شده است و این با روح قرآن سازگار نیست.
وی با تأکید بر اینکه باید طرح آموزش عمومی قرآن کریم که در مجلس نیز تصویب شد را اجرا کنیم، گفت: نباید اجازه دهیم اجرای این طرح بر روی زمین بماند و آن را به گونهای پیاده کنیم که بستر رشد استعدادهای قرآنی کشور را فراهم کند.
لزوم عمومیسازی آموزش قرآن و تغییر رویه
نباتی عنوان کرد: برای تربیت قهرمانان قرآنی در جامعه قطعاً باید در کنار عمومیسازی آموزش قرآن، تغییر رویه دهیم زیرا رویه ما غلط است و رویه نیز شامل روشهای اجرا، هدف و برنامهریزی است و برای تحقق این امر باید این موارد را درنظر داشت زیرا در جامعه همه نمیتوانند قهرمان شوند.
مؤلف کتب درسی قرآن ابراز کرد: ما بعد از انقلاب، سرمایههای قرآنی خود را در دو رشته قرائت و حفظ معطوف کردیم لذا اساتیدی در این رشتهها نیز در کشور تربیت شدهاند و مشغول به فعالیت هستند اما چون کار عمومی انجام ندادیم و هدفگذاری ما آموزش عمومی قرآن نبود، بلکه تربیت قهرمانان قرآنی بود، تنها در تربیت قهرمانان موفق بودیم اما در عمومیسازی قرآن کریم موفق نبودیم یعنی بین اهداف و آنچه که مردم میتوانستند انجام دهند، فاصله زیادی قرار گرفت.
هدفگذاری و محتوای فعالیتهای قرآنی ما اشتباه است
وی با بیان اینکه متأسفانه هدفگذاری و محتوای فعالیتهای قرآنی عمومی ما اشتباه است، گفت: بهعنوان مثال وقتی در مدارس مسابقات حفظ قرآن برگزار میشود، شرط حضور در مسابقه را حفظ چند جزء میدانند؛ لذا اکثر دانشآموزان کناره میگیرد و تنها عدهای خاص با آموزشهای جداگانه به این مسئله روی میآورند.
نباتی با تأکید بر اینکه باید زیرساختهای ما در بحث آموزش عمومی قرآن درست باشد، گفت: برای عمومیسازی قرآن کریم در واقع روشها، هدف و برنامههای خود را باید کاملاً اصلاح کنیم و راه دیگری نیز جز این وجود ندارد.
داشتن قهرمانان قرآنی یک پروسه ده ساله است
این مؤلف کتابهای درسی قرآن کریم آموزش و پرورش تأکید کرد: داشتن قهرمانان قرآنی یک پروسه ده ساله است یعنی از اکنون باید سرمایهگذاری کنیم و برای تربیت این قهرمانان به موارد مختلف نیز توجه کنیم به عنوان مثال یکی از ویژگیهای قاری این است که حافظ باشد یعنی قاری که حافظ نباشد یعنی حافظی که قاری نباشد حافظ و قاری و قهرمان قرآنی نیست و چهره بینالمللی محسوب نمیشود بنابراین کارسختتر شده و انتظار جامعه نیز بیشتر شده است لذا اگر بخواهیم به نتیجه برسیم باید بستر آموزش عمومی قرآن را فراهم کنیم.
وی با اشاره به اینکه در زمینه فعالیتهای قرآنی، ما مشکل سختافزاری در جامعه نداریم بلکه مشکل نرمافزاری داریم، گفت: ساعتهای آموزش قرآن در مدارس ابتدایی 3 زنگ قرآن در طول هفته است که در این مدت یا آموزشهای قرآن به خوبی اجرا نمیشود و یا معلمان با روشهای آموزش قرآن آشنایی کامل ندارد، حمایت و تشویق نمیشوند و ما این مسائل را رها کردیم و دنبال برپا کردن دارالقرآنها هستیم در صورتی که به آموزش عمومی قرآن در مدارس کمکی نمیکنیم و هزینهها را صرف کارهای موازی کردیم به همین دلیل به نتیجه نمیرسیم.
مبنای فعالیتهای مدیران قرآنی، کارهای کارشناسی شده باشد
نباتی بر لزوم انجام کارهای کارشناسی شده تأکید کرد و گفت: باید کارهای ما کارشناسی شده باشد، یعنی مدیران قرآنی ما باید مبنای فعالیتهای خود را کارهای کارشناسی شده قرار دهند و اگر این کار را انجام دادیم، به نتیجه میرسیم.
این مؤلف کتب درسی قرآن کریم اظهار کرد: در هر برنامهای باید هم به برنامهریزی و هم اجرای آن توجه کنیم که متأسفانه کار کارشناسی ما در حوزه برنامهریزی و نظارت نقص کلی دارد به عنوان مثال ما چند طرح و برنامه ده ساله داریم؟ لذا برای این کار باید یک برنامه حداقل ده ساله تهیه شود و تمام مدیران و کسانی که بر سر کار میآیند روند این برنامه را جلو برند و آن را به نتیجه برساند.
وی با بیان اینکه متأسفانه کارشناسان قرآنی کشور ما بیشتر به کارمند و مجری تبدیل شدهاند، افزود: نباید اینگونه باشد و باید حرف کارشناسان قرآنی خریدار داشته باشد و اجرایی شود.