İslamda qonşuların hüquqları
"İQNA", xəbər verir ki, Höccətül-islam vəl-müslimin Seyyid Məhəmməd Baqir Ələvi Tehrani qonşuların haqlarından danışıb ki, xülasəsini diqqətinizə çatdırırıq:
Lüğətdə qonşu sözü evləri bir-birinə bağlı olanlara və ya bir-birinə yaxın olan bir neçə coğrafi əraziyə deyilir. Quranda qonşuya hörmət edilməsinə diqqət yetirilmişdir. Bununla bağlı oxuyuruq: "Allaha ibadət edin və Ona heç bir şeyi şərik qoşmayın! Ata-anaya qohum-əqrəbaya, yetimlərə, yoxsullara, yaxın və uzaq qonum-qonşuya, yaxın (yoldaş və) dosta, (pulu qurtarıb yolda qalan) müsafirə (yolçulara), əlinizin altında olana (sahib olduğunuz qul və kənizlərə) yaxşılıq edin! Həqiqətən, Allah özünü bəyənənləri, fəxarət (lovğalıq) edənləri sevməz!" (Nisa, 36). Odur ki, Qurana əsasən, qonşunun haqqının nə olduğunu bilməyimiz mənim və sizin üçün vacibdir.
Qonşuluq etmək imanın əlamətidir
Hədislərdə oxuyuruq ki, imanlı olmaq üçün qonşularla yaxşı davranmalısan. Kimin mömin olduğunu soruşsalar, çox vaxt namaz qılanı düşünürlər. Amma Peyğəmbər (s) buyurur: "Qonşulara yaxşı davransan, möminsən". Peyğəmbər (s) başqa bir rəvayətdə belə buyurur: "Cəbrayıl hər mənim yanıma gələndə qonşular haqqında nəsihət edirdi. Qonşudan o qədər danışırdı ki, mən elə bilirdim ki, qonşu qonşudan irs aparır". Bu o deməkdir ki, qonşunun haqqı qonşuya bu qədər yaxındır. Həmçinin Peyğəmbər (s) buyurur ki, kim ölsə, üç qonşusu olsa və bu üçü ondan razı olarsa, bağışlanacaqdır. Üç qonşumuzu özümüzdən razı saxlaya bilməsək, vəziyyətimiz pis olacaq. Onların razı olmasından məqsəd hüquqlarına riayət etməyimizdir.
Peyğəmbərdən (s) rəvayət olunur ki, qonşunu incidən məni incidir, kim məni incidirsə, Allahı incidir. Kim qonşusu ilə dava etsə, mənimlə dava edib, kim mənimlə dava etsə, Allahla dava etmiş olar. Qonşuya bu qədər hörmət etmək İslamda qeyd olunur.
Qonşunun hüquqları
Bəs İslam qonşunun haqqı barədə nə deyir?
Peyğəmbər (s) qonşunun haqqı barədə buyurmuşdur: "Sizdən kömək istəsə, ona kömək etməlisiniz. Əgər sizdən borc istəsə, siz ona borc verməlisiniz. Onun ehtiyaclarını ödəməlisən. Əgər başına bir problem və ya müsibət gəlsə, ona başsağlığı deyin. Əgər xoşbəxtdirsə, onu təbrik edin. Əgər xəstədirsə, onu ziyarət edin. Əgər dünyasını dəyişərsə, onu dəfn edin. Evinizi hündür etmək istəyirsinizsə, icazə alın. Meyvə alırsansa, bir qab da ona verin. Bunu etmək istəmirsinizsə, onu gizlədin. Belə olmasın ki, qonşun sənin aldığın meyvə və yeməyi görüb həsrət çəksin. Əgər yeməyin iyi yayılırsa, qonşunuza yemək verin. Bu hüquqlara hörmət etmək çox vacibdir.
İmam Səccad (ə) da qonşunun haqqı haqqında belə buyurmuşdur: " Qonşunun sizin üzərinizdə haqqı odur ki, orada olmayanda onun həyatının keşikçisi olsun. Nə vaxt hazır olsa, onu əzizləyin. Nə vaxt məzlum olarsa, ona kömək edin. . Onun həyatının gizli məsələlərini axtarmaq lazım deyil. Əgər gördün onun pisliyi varsa, onu elə örtün ki, nizə ilə sizi vursalar da, onu əldə edə bilməsinlər. Əgər onun sözlərinizi qəbul edəcəyini hiss edirsinizsə, ona gizli şəkildə nəsihət edin. Onu çətinliklərdə tək qoymayın və səhvlərini bağışlayın.
4053896
