جامعه امروز نیازمند الگوپذیری از ساده زیستی امام هادی(ع) است

حجت‌الاسلام محمد فولادی، معاون فرهنگی، پژوهشی و آموزشی اداره‌کل تبلیغات اسلامی هرمزگان، در گفت‌وگو با ایکنا ضمن گرامیداشت ولادت امام هادی(ع)، اظهار کرد: امام هادی (ع) در 15 ذی‌الحجه سال 212 هجری قمری در شهری به نام صریا در نزدیکی مدینه متولد شد. پدر بزرگوارشان امام محمد تقی جوادالائمه(ع) و مادر بزرگوارشان بانویی با فضیلت و عفیفه به نام سمانه است. نام مبارک ایشان علی و مهم‌ترین القاب حضرت نقی، هادی، نجیب و کنیه‌اش ابوالحسن است.

وی افزود: امام هادی(ع) از سال 220 قمری (سال شهادت امام جواد علیهم الاسلام) تا 254 قمری که خود حضرت در سامرا به شهادت رسیدند، به مدت 34 سال، امامت را بر عهده داشتند. پس از شهادت امام هادی(ع)، امام حسن عسکری(ع) بر پیکر مطهر ایشان نماز خواندند و در منزل خویش به خاک سپردند.

فولادی در خصوص دوران امامت آن حضرت عنوان کرد: در سال 220 قمری وقتی امام هادی(ع) به امامت رسیدند در مدینه حضور داشتند و به مدت 13 سال وظایف امامت خودشان را انجام می‌دادند. مردم نیز از این سرچشمه حیات معنوی، علمی و فکری امام(ع) سیراب می‌شدند و ایشان هم به تمام امور شیعیان واقف بودند و رسیدگی می‌کردند.

وی ادامه داد: متوکل، خلیفه وقت که در دشمنی با ائمه اطهار زبان زد خاص و عام بود، به سبب هراسی که از محبوبیت و نفوذ امام(ع) در جامعه داشت حضرت را از مدینه به سامرا فراخواند تا در چنین شرایطی امام هادی (ع) را از نزدیک تحت نظر بگیرد. پس از آمدن امام (ع) به سامرا اگرچه به ظاهر ایشان آزاد بود اما متوکل منزلشان را تحت نظر قرار داده و به طور مرتب دستور تفتیش منزل را صادر و تمام دیدارها و رفت و آمدهای امام بزرگوار توسط نیروهای حکومتی کنترل می‌شد.

فولادی با اشاره به اینکه جو حاکم بر جامعه خفقان‌آور بود، تصریح کرد: متوکل علویان را در محاصره اقتصادی قرار داده و سخت‌گیری و فشار را بر شیعیان اعمال می‌کرد. به شاعران دربار مال فراوان می‌داد تا در سروده‌های خود به ائمه بی‌احترامی کنند و اکثر سادات جلیل‌القدر آن زمان را دستگیر و زندانی کرد.

 وی انهدام و تخریب مرقد سیدالشهدا(ع) را از هولناک‌ترین اقدامات متوکل در دوره حکومتش عنوان کرد و افزود: اوضاع معیشتی مردم به ویژه علویان در زمان خلفای عباسی و علی‌الخصوص متوکل و سایر خلفای هم‌دوره‌اش در عصر امام هادی(ع) به دلیل اینکه بیت‌المال را صرف خوش‌گذرانی‌های بی‌سابقه به گواهی تاریخ می‌کردند، بسیار دشوار بود.

 معاون فرهنگی تبلیغات اسلامی هرمزگان بیان کرد: با وجود اینکه امام هادی (ع) تحت نظر قرار داشت، واهمه‌ای نداشتند و از پای ننشستند و فعالیت‌های خود را به شیوه‌ای مطابق اوضاع زمان خویش پیش بردند. از مهم‌ترین فعالیت‌هایی که امام هادی (ع) در این دوران انجام دادند آگاهی دادن به مردم از راه‌های گوناگون بود و دیگر اینکه منصب امامت و مقام علمی خود را طی سخنان، مناظرات و پرسش و پاسخ‌های علمی آشکار می‌کردند، همچنین عدم مشروعیت حکومت بنی‌عباس را تبیین می‌کردند. یکی دیگر از محورهای فعالیت آن امام بزرگوار آماده کردن مردم و شیعیان نسبت به غیبت حضرت مهدی(عج) بود که در نهایت احتیاط و جلوگیری از حساس شدن حکومت این موضوع را به صورت سربسته در ضمن سخنان خویش ذکر می‌فرمودند.

فولادی در باب وضعیت علمی امام هادی (ع) در حکومت بنی‌عباس، عنوان کرد: از آنجایی که خلفای بنی‌عباس نسبت به مسائل علمی و فرهنگی تمایل نشان می‌دادند در این زمان بسیاری از کتب سایر ملل به عربی ترجمه شد و همین امر موجب متحول شدن افکار عمومی و اوضاع علمی جامعه شد. همچنین مکاتب کلامی مانند اشاعره و معتزله رونق گرفته بود و شبهاتی مانند جسمیت خداوند متعال، جبرگرایی مطلق یا اختیار مطلق حادث و یا قدیم بودن قرآن مطرح می‌شد که وجود با عظمت امام هادی (ع) موضع می‌گرفتند و پاسخ آنان را به چنین شبهاتی می‌دادند از این رو اولاً اصالت و حقانیت شیعه را نشان می‌دادند و ثانیاً مسلمین را از گرفتاری در دام چنین شبهاتی حفظ می‌کردند.

وی گفت: امام هادی (ع) دارای تعدادی اصحاب بودند که از متکلمان بزرگ شیعه به شمار می‌رفتند، ازجمله فضل ابن شاذان از متکلمان و فقیه شیعه در قرن سوم هجری که از اصحاب خاص امام هادی (ع) بود و حضرت عبدالعظیم حسنی از سادات جلیل‌القدری که نسب شریفش به امام حسن مجتبی (ع) می‌رسد از نظر علمی و عقیدتی مورد تائید امام هادی (ع) بود.

فولادی به دعاها و زیارات مشهور امام هادی (ع) اشاره و اظهار کرد: از مشهورترین زیارات، زیارت جامعه کبیره است که دارای سند صحیح بوده و از نظر بلاغت در بالاترین درجه قرار دارد. از دیگر زیارات بر جای مانده امام(ع) زیارت غدیر است.

وی در پایان ساده زیستی را از فضائل و ویژگی‌های برجسته امام هادی(ع) نام برد و یادآور شد: در این زمینه آمده است؛ از دنیا چیزی در بساط نداشتند و بنده‌ای وارسته از دنیا بودند. از دیگر ویژگی‌های بارز امام(ع) تلاش و کار بود که فعالیت کشاورزی را ازجمله کارهای پیامبران و فرستادگان الهی می‌دانستند. امام بزرگوار بخشش و بزرگواری بسیار داشتند و همواره در راه خدا انفاق می‌کردند.