معلم اخلاق‌مدار جلوه انسانی صفات خدا و آموزه‌های قرآنی است

سرنوشت هر جامعه‌ای در وهله اول باکیفیت نظام آموزشی و تربیتی آن عجین شده و در این راستا معلمان به خصوص معلمان قرآن نقش اساسی و مهمی دارند. معلم جانشین و ادامه دهنده راه اولیاء و اوصیاء و میراث دار پیامبران الهی است و نقش تأثیرگذاری در اندیشه‌ورزی و تولید دانش و خرد جامعه دارد.

از این رو گرامی داشتن مقام و شأن معلم در واقع گرامی داشتن کرامت انسانی، آزادی، عدالت و فداکاری است. در همین راستا و به مناسبت هفته گرامیداشت معلم با یکی از معلمان بازنشسته استان هرمزگان به گفت‌وگو نشستیم که در ادامه می‌خوانید.

بانو جاور، معلم قرآن در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا از هرمزگان، اظهار کرد: از ٣٠ سال دوران خدمتم در آموزش و پرورش ٢٠ سال آن را به تدریس قرآن گذراندم و مابقی را تعلیمات دینی تدریس كردم. کارم را از سال ٥٩ در بندرعباس در مدرسه پروین اعتصامی، همان مدرسه‌ای که دوران تحصیلم را گذراندم آغاز کردم.

سختی‌های تدریس در سال‌های اول انقلاب

وی افزود: همان زمان در حدود 3 سال، 2 روز در هفته با مشاركت برادران سپاه برای برگزاری جلسات قرآن به جزیره هرمز می‌رفتم و برای اهالی در مسجد كلاس آموزش قرآن برگزار می‌کردم. گاهی پیش می‌آمد كه به دلیل شرایط بد جوی و بروز طوفان رفت و آمد بسیار مشكل و شرایط بسیار سختی ایجاد می‌شد. به گونه‌ای كه باید در طول مسیر به دلیل وارد شدن آب به داخل قایق به صورت مداوم آب را از قایق بیرون بریزیم تا به جزیره برسیم اما به دلیل استقبال و علاقه‌مندی زیاد اهالی جزیره به فراگیری قرآن تمام این خطرات و سختی‌ها را به جان می‌خریدیم و کلاس‌ها را بی‌وقفه برگزار می‌کردیم.

این معلم بازنشسته قرآن ادامه داد: بعد از چند سالی به بندرلنگه منتقل شدم و در آنجا به تدریس قرآن در مدرسه مشغول بودم و خارج از ساعات تدریس نیز برای بانوان جلسات قرآنی برگزار می‌کردم. بعد از دو سال دوباره به بندرعباس بازگشتم و تدریس قرآن را در شهر زادگاهم ادامه دادم و به دلیل كمبود نیروی آموزش دیده و تحصیل كرده در اوایل انقلاب هم‌زمان در نهضت سوادآموزی هم تدریس قرآن را انجام می‌دادم.

جاور تصریح کرد: یكی از مشكلاتی كه در ابتدای انقلاب و اوایل دوران تدریسم با آن روبرو بودم روش‌های نامناسبی بود كه در دوره‌های ضمن خدمت به ما توصیه می‌شد از آن‌ها استفاده كنیم. به عنوان مثال در آن زمان تأکید بیشتر بر روی آموزش قواعد بود تا روخوانی و روان‌خوانی به همین دلیل هم بسیاری از دانش آموزان در پایان سال تحصیلی از لحاظ روان‌خوانی قرآن خوب آموزش نمی‌دیدند و قادر به خواندن بدون اشكال و سریع قرآن نبودند.

وی اضافه کرد: در سال‌های بعد از آن به دلیل اصلاحاتی كه صورت گرفت در این بخش هم آموزش‌ها بیشتر شد و شاهد آن بودیم كه دانش آموزان روخوانی و روان‌خوانی قرآن را بهتر از گذشته انجام می‌دهند.

اهمیت برگزاری جلسات قرآن در خانه‌ها و مساجد

این معلم قرآن عنوان کرد: یكی از تجربیات جالب من كه هم از كودكی هم در بزرگ‌سالی و در زمان تدریس با نتایج آن روبرو بودم، روش تدریس برادران و خواهران اهل سنت است که به صورت آموزش مكتبی بوده و تأکید بر روان‌خوانی و صحیح خوانی از دوران خردسالی دارد.

جاور اظهار کرد: در سال‌های کودکی و قبل از انقلاب به اقتضای شغل پدرم مجبور بودیم هرچند سال به شهر یا روستای جدیدی در هرمزگان مهاجرت كنیم و چیزی كه از تمام روستاهای اهل سنت در خاطرم مانده، جلسات قرآن منظم و مكتبی بود كه از خردسالی برای اهالی برگزار می‌کردند و كودكان از همان سنین كم با قرآن و طریقه صحیح قرائت قرآن آشنا می‌شدند. فکر می‌کنم این روش می‌تواند در ترویج فرهنگ قرآنی و پرورش بیشتر حافظان و قاریان قرآن تأثیرگذار باشد.

آرامش و شادی قلبی‌ام را مدیون قرآن هستم

این معلم قرآن تصریح کرد: یكی از تأثیراتی كه قرآن در زندگی من داشته آرامش عمیق و شادی قلبی است كه حتی در دوران سخت و غم‌انگیز زندگی همیشه همراهم بوده است. به گونه‌ای كه هر زمان در زندگی شخصی به مشكل یا سختی برمی‌خورم با خواندن قرآن به آرامش مارسم و هم‌چنین برای عبور از مشکلات و پیدا كردن راه‌حلی درست و مناسب از متن و تفسیرش راهنمایی می‌گیرم.

جاور بیان کرد: از آنجا كه قرآن كتاب راهنمای زندگی ماست برای اینكه كودكان به قرآن و آموزه‌های آن علاقه‌مند بشوند، خانواده‌ها باید از همان ابتدا فضای خانه و خانواده خود را قرآنی كنند. اگر فرزندان از همان كودكی والدین خود را در حال قرائت قرآن و عمل به آموزه‌های قرآنی ببینند، قطعاً در این مسیر قرار می‌گیرند.

رمز ماندگاری و تأثیرگذاری معلم قرآن

وی در خصوص رمز ماندگاری و تأثیرگذاری یک معلم قرآن اظهار کرد: قبل از هر چیز یك معلم باید خود به تعالیم و سفارشات قرآن در هر زمینه‌ای عمل کند و از طریق اعمال و رفتار خودش به دانش آموزان آموزش دهد. از دیگر مواردی كه باعث اثرگذاری و ماندگاری معلم و آموزش قرآن می‌شود تلاش در جهت بانشاط كردن جلسات و محیط‌های آموزش است.

این معلم بازنشسته قرآن ادامه داد: باید سعی کنیم جلسات آموزش را از حالت آموزش صرف و خشك خارج كنیم. می‌توانیم با برگزاری اردوهای قرآنی و دعوت از قاریان برتر و ممتاز، دانش آموزان را با جلوه‌های زیبا و زیبایی‌های صوتی قرآن آشنا کنیم. سعی كنیم تعالیم قرآنی را از طریق داستان‌های قرآنی به کودکان انتقال دهیم تا علاقه‌مندی و اثرگذاری بیشتری در آنان ایجاد كنیم.

جاور بیان کرد: یك معلم قرآن باید در كنار بعد آموزشی، تلاش کند در بخش‌های پرورشی هم دانش آموزان خود را رشد دهد و مسائل روز جامعه را از طریق تفسیر قرآن و با استفاده از تعالیم قرآنی برای دانش آموزان توضیح دهد و به آن‌ها آموزش دهد چگونه مسائل و مشكلات زندگی شخصی و اجتماعی خودشان را با كمك قرآن و راهنمایی گرفتن از قرآن و تعالیم آن برطرف كنند. یك معلم قرآن متعهد و اخلاق مدار تلاش می‌کند تا جلوه انسانی از صفات خدا و آموزه‌های قرآنی باشد.

وی در پایان با اشاره به نیاز انسان‌ها به معلم، یادآور شد: خداوند فرموده است كه من اول معلم و راهنما را آفریدم و بعد انسان را آفریدم تا یك لحظه هم انسان بدون راهنما و هدایتگر بر روی زمین نباشد. همان‌طور كه بارها گفته شده معلمی شغل انبیاست و تمام پیامبران معلم‌های انسان‌ها در روی زمین بوده‌اند و از همین طریق می‌توان دریافت كه انسان‌ها در طول زندگی خود چه نیاز مبرم و مهمی به معلم دارند. یک معلم قرآن باید فردی قابل‌اعتماد برای مشورت و راهنمایی گرفتن در بخش‌های مختلف زندگی دانش آموزان و فراگیران باشد.