سیره و کلام امیرالمؤمنین(ع)؛ راهگشای عدالت خواهان جهان

علی بن ابیطالب(ع) مشهور به امیرالمؤمنین و امام علی(ع) در روز 13 رجب سال 23 قبل از هجرت 33 پس از عام‌الفیل در خانه خدا کعبه به دنیا آمد، پدرش ابوطالب و مادرش فاطمه بنت اسد بود.

امام علی (ع) پسرعموی پیامبر بود و از کودکی در دامان این مرد برگزیده خداوند رشد و پرورش یافت و در 10 سالگی اولین مردی بود که به پیامبر گرامی اسلام ایمان آورد. حضرت محمد(ص) موانع و مشقت‌های فراوانی در راه اجرای رسالت خود در پیش رو داشت و در تمام این سال‌ها و در تمام سختی‌ها، امام علی(ع) در کنار پیامبر و یار و یاور ایشان بود.

روزی که قریش قصد جان حضرت محمد(ص) را داشت، علی(ع) در بستر وی خوابید و جان پیامبر را با به خطر انداختن جان خویش نجات داد، در اغلب غزوات پیامبر شرکت داشت و رشادت و شجاعت او زبانزد بود.

پیامبر گرامی اسلام(ص) با علی(ع) عقد اخوت بست، آیه تطهیر، مباهله و ولایت درباره فضائل و در شأن امام علی(ع) نازل شد. با توجه به دارا بودن صفاتی چون عدل، مهربانی و گذشت، سخاوت و بخشندگی، شجاعت و ...پیغمبر(ص) شخصی شایسته از علی(ع) برای همسری حضرت فاطمه زهرا(ص) و گزینه‌ای اصلح‌تر برای جانشینی خود نیافت.

امیرالمؤمنین علی(ع) سرانجام در سال چهلم هجری مطابق با سال 63 میلادی در 63 سالگی توسط یکی از خوارج به نام عبدالرحمن بن ملجم مرادی با شمشیری زهرآگین در وقت عبادت مضروب و دو روز بعد به‌واسطه اثر همان ضربت روح بلند او به سوی پروردگار پر کشید و مردم رهبری دلسوز و یتیمان پدری مهربان را از دست دادند.

از این رو به مناسبت فرا رسیدن بیست و یکم ماه مبارک رمضان و سالروز شهادت امیرالمؤمنین امام علی(ع)، به منظور بررسی اتفاقات پس از رحلت پیامبر، نقش امام علی (ع) در این دوران و عواملی که منجر به شهادت آن امام بزرگوار شد با یک کارشناس دینی به گفت‌وگو پرداخته‌ایم که در ادامه می‌خوانید:

حجت‌الاسلام محمد فولادی، معاون فرهنگی، آموزشی و پژوهشی تبلیغات اسلامی هرمزگان در خصوص شرایط و احوالات سیاسی جامعه پس از رحلت پیغمبر(ص)، در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا از هرمزگان، اظهار کرد: مهم‌ترین اتفاق بعد از رحلت حضرت رسول(ص) بحث غصب ولایت و جانشینی حضرت امیر(ع) بود.

وی ادامه داد: مردم قضایای غدیر و وصایای پیامبر را فراموش کرده و بلافاصله پس از درگذشت پیامبر گرامی اسلام(ص) عده‌ای از انصار و مهاجرین در سقیفه بنی ساعده جمع شده، خلیفه اول را انتخاب کردند و به این‌گونه حق از علی(ع) ضایع شد. امام علی (ع) با همراهی جمعی از بنی‌هاشم و بر اساس قرآن، سنت و علم به کتاب بحث جانشینی خود را مطرح کرد اما مورد قبول واقع نشد و حضرت را از صحنه سیاست خارج ساختند.

صبر و خانه‌نشینی امام علی(ع) در راستای حفظ اسلام

فولادی سلب سند فدک از وجود حضرت فاطمه زهرا(س) و آتش گرفتن خانه امام علی(ع) را از جمله حق‌هایی دانست که از حضرت ضایع و نمونه آزارهایی بود که به ایشان و اهل بیت او وارد شد.

این کارشناس دینی عنوان کرد: در چنین شرایطی حضرت امیرالمؤمنین (ع) 25 سال صبر پیشه کرد تا از بروز عواقب و حوادث بیشتر که به مصلحت اسلام و مسلمین نبود جلوگیری کند. از این رو علی‌رغم اینکه توانایی مقابله را داشت بنا بر سفارش پیغمبر(ص) که او را به صبر توصیه کرده بود، تمام ناخوشی‌ها را تحمل کرد.

عدالت؛ محور خلافت 5 ساله امیرالمؤمنین(ع)

فولادی با بیان اینکه امام علی(ع) به مدت 5 سال رهبر مسلمین بود و حکومت را بر عهده داشت، افزود: 25 سال بعد از رحلت پیامبر(ص) امیرالمؤمنین علی(ع) به خلافت و رهبری مسلمین برگزیده شد و در مدت 5 سالی که به عنوان رهبر مردم بود سعی کرد تا در زمینه‌های مختلف سیاسی و اجتماعی اصلاحاتی را به وجود آورد.

وی یکی از مهم‌ترین اصلاحات صورت گرفته در دوران خلافت علی(ع) را عدالت اقتصادی و اجتماعی برشمرد و تصریح کرد: مبارزه با رفاه گرایی و انحرافات و بدعت‌هایی که در طول 25 سال گذشته به وجود آمده بود، موانعی را بر سر راه امام علی (ع) قرار می‌داد که همین امر موجب بروز و درگرفتن جنگ‌های داخلی شد.

پیکار امیرالمؤمنین(ع) با ناکثین و قاسطین و مارقین

وی با اشاره به جنگ‌هایی که در زمان خلافت امام علی(ع) در گرفت، بیان کرد: 3 گروه در دوران خلافت علی(ع) در مقابل او قرار گرفتند و جنگ‌هایی را به حضرت تحمیل کردند. طبق احادیث متواتر از شیعه و اهل سنت، پیامبر(ص) به امام علی(ع) فرمود: «زمانی که حکومت را بر عهده می‌گیری با 3 گروه به جنگ خواهی پرداخت».

فولادی ادامه داد: گروه اول «ناکثین» همان پیمان‌شکنان و افرادی بودند که در ابتدا با امام بیعت کردند؛ از جمله طلحه و زبیر که در واقعه غدیر خم با امام بیعت کرده بودند اما بعدها بیعت را شکستند و جنگ جمل را به راه انداختند و در مقابل مولای خود ایستادند.

وی قاسطین را دومین گروه سرکش خواند و تصریح کرد: از حق برون شدگان کسانی بودند که از ابتدا با اسلام مشکل داشتند و در زمان پیغمبر(ص) هم سنگ‌اندازی می‌کردند از جمله ابوسفیان و معاویه و سرانجام این گروه موجب بروز جنگ صفین شدند. مارقین نیز خروج کنندگان از دین بودند که خودشان را جلوتر، خوش‌فهم‌تر و داناتر نسبت به امام در مسئله دین می‌دانستند و عامل در گرفتن جنگ نهروان بودند.

نهج‌البلاغه؛ کلامی بالاتر از بشر و پایین‌تر از خدا

معاون فرهنگی تبلیغات اسلامی هرمزگان با بیان اینکه از نهج‌البلاغه به عنوان اخوالقرآن نام برده می‌شود، اظهار کرد: این کتاب ارزشمند به همت سید رضی گردآوری شد و بی‌تردید جامع‌ترین کتاب پس از قرآن کریم است که می‌تواند راهنمای انسان در تمام ابعاد زندگی به شمار آید. در عظمت و شگفتی این اثر جاودانه همین بس که در توصیفش گفته‌اند «کلامی ست که بالاتر از کلام بشر و پایین‌تر از کلام خداوند است».

فولادی عنوان کرد: «جرج جرداق» ادیب و نویسنده مسیحی اهل کشور لبنان بیش از 200 مرتبه نهج‌البلاغه را خوانده و در معرفی شخصیت امام علی(ع) یک کتاب نوشته که این خود درجه و مقام این کتاب را می‌رساند. به همه دوستداران آن امام همام توصیه می‌کنم به مطالعه این کتاب ارزشمند بپردازند و از حکمت‌ها، خطبه‌ها و رهنمودهای امیرالمؤمنین(ع) بهره ببرند.

نوری که در آسمان عدالت خاموش شد

این کارشناس دینی بیان کرد: حضرت علی(ع) تنها شخصی است که از زمان خردسالی پرورش یافته پیغمبر اسلام(ص) است و معرفت، حکمت و اخلاق را از او آموخت. او اولین مردی بود که به دین اسلام ایمان آورد و به پیغمبر نماز را اقتدا کرد.

وی افزود: پیامبر اکرم(ص) در مورد فضائل امام علی(ع) فرمود: «7 سال ملائکه با من و علی نماز خواندند در حالی که کسی در این نماز با من همراه نبود». امام علی(ع) نیز در نهج‌البلاغه به خدای متعال می‌فرماید: «من اولین کسی هستم که به سوی تو بازگشتم، پیامت را شنیدم و دعوت پیامبرت را پاسخ گفتم و جز پیامبرت کسی بر من سبقت نگرفته است».

فولادی با بیان اینکه امام (ع) علاوه بر زمامداری به هدایتگری جامعه می‌پرداخت و هرلحظه از زندگی آن حضرت درس زندگی است، افزود: آنجا که از مستمندان و ایتام دستگیری می‌کرد تا تقوا و ایمان امام بزرگوار، مبارزه با ظلم و عدل او که در طول تاریخ راهگشای عدالت خواهان است.

وی یادآور شد: سرانجام این بزرگ‌مرد تاریخ اسلام به دست پلید ابن ملجم در بیست و یکم ماه مبارک رمضان به شهادت رسید و به فرموده خود رستگار شد. بدین گونه نوری در آسمان عدالت خاموش شد و یتیمان پدری مهربان را از دست دادند اما نام و راهش تا ابد زنده و راهگشاست. امیر دلان با بخشش قاتل خود درس بخشندگی و آزادگی را به مسلمین و همه مردم جهان داد.