عالمان آماده پاسخگویی به چالش‌های پسا کرونا باشند
یک فعال سیاسی گفت: چالش‌های دینی و علمی پس از بحران کرونا، نیازمند آمادگی فکری و فلسفی عالمان و روشنفکران در قالب پژوهش‌های میدانی و کتابخانه‌ای است.
حجت‌الاسلام عباس فضلی، فعال سیاسی و استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با ایکنا از هرمزگان اظهار کرد: پدیده اپیدمی کرونا، اولین تجربه تلخ نسل فعلی ایران است. البته حوادث طبیعی دیگری چون سیل و زلزله به‌صورت مقطعی، گاه کشور را دچار بحران و به‌تبع آن، تغییر و تحولاتی در جامعه کرده بود اما بحران کرونا، فراگیر (اپیدمی) و همه‌جانبه است.
وی ادامه داد: وقتی یک پدیده فراگیر می‌شود، تجربه‌ای متفاوت شکل می‌گیرد و می‌توان آن را در قالب بحران عمومی قلمداد کرد که آثار سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی فراوانی به دنبال خواهد داشت. خانه‌نشین شدن افراد یک جامعه، تبعات فکری و فرهنگی بسیاری متوجه کشور می‌کند که پاره‌ای از آن‌ها مشهود و ملموس است. هرچند حوادث طبیعی و غیرطبیعی پیشین، آحاد جامعه را در مواجه با این پدیده فراگیر آماده می‌سازد اما نباید از پیامدهای گوناگون آن غافل ماند.
پیامدهای بحران کرونا
این فعال سیاسی در خصوص تحولات جهان، ایران و استان هرمزگان پس از رفع بحران کرونا، گفت: اگر به فراگیری یک پدیده معتقد باشیم، پرسش از پیامدهای استانی، محلی از اعراب ندارد مگر اینکه بخواهیم به بحران‌های اقتصادی و سیاسی هم اشاره کنیم؛ اکنون با یک بحرانی عمومی مواجه هستیم که معلوم نیست چه وقت به اتمام می‌رسد و چه آثار زیانباری بر فرهنگ جامعه خواهد گذاشت.
فضلی ادامه داد: یکی از حادترین تحولات، چالش عمیق بین داده‌های علمی و باورهای دینی خواهد بود که نیازمند آمادگی فکری و فلسفی عالمان و روشنفکران در قالب پژوهش‌های میدانی و کتابخانه‌ای است. تحول دیگری که در ارتباطات خانوادگی و اجتماعی آحاد جامعه پس از عبور از بحران بروز می‌کند، کشمکش‌های روحی و روانی است که آثار شوم آن در درگیری‌های لفظی و فیزیکی نمایان می‌شود. به تأخیر افتادن مسائل آموزشی با تعطیلی مدارس و دانشگاه‌ها از دیگر پیامدهایی است که با آن مواجه هستیم.
تأثیر کرونا بر سویه‌های فرهنگی
وی در خصوص تأثیر بحران کرونا بر سویه‌های گوناگون فرهنگ، اظهار کرد: اولین مسئله قابل پیش‌بینی پس از فروکش کردن بحران به تأخیر افتادن تمام اموری است که قرار بود در این فرصت انجام پذیرد، مانند برگزاری نشست‌های علمی و فرهنگی یا برنامه‌ریزی‌های ادارات و مؤسسه‌های فرهنگی و تبلیغی، طبیعتاً بازگشت به تقویم برنامه‌ها و اجرای آن موجب نوعی کنش منفعل و تداخل با دیگر برنامه‌ها خواهد شد.
این استاد حوزه و دانشگاه افزود: به نظر می‌رسد گونه‌ای تجدیدنظر در بحث مهاجرت برون‌استانی در میان خانواده‌ها رخ خواهد داد و شاهد انتقال اشتغال افراد و جابجایی خانواده‌ها خصوصاً در استان‌های مهاجرپذیری مانند هرمزگان خواهیم بود. به هر سو ما با یک تغییر و تأخیر فرهنگی مواجه خواهیم شد که جبران مافات را سخت‌تر و طی مسیر را مشکل‌تر می‌کند.
فضلی اضافه کرد: البته در این مدت به‌واسطه حساسیت عمومی و چگونگی مقابله با بحران، سطح اطلاعات عمومی جامعه بالا رفته و پاره‌ای از عقب‌افتادگی‌های فکری و فرهنگی، به‌خصوص در میان اقشار تحصیل‌کرده که از این فرصت در جهت تقویت جنبه‌های فکری خود تلاش کرده و با مطالعه بیشتر، خود را ارتقا می‌دهند، جبران می‌شود.
چه باید کرد؟
وی در پایان عنوان کرد: ناظر به پیامدهای ناخواسته چله‌نشینی و قرنطینه در مواجه با بحران کرونا، در ابتدا ما نیازمند آمادگی در پاسخ به پرسش‌های چالشی میان علم و دین هستیم و بر پژوهشگران این عرصه فرض است که به مناسبات مثبت و همخوانی و یا تناقضات موجود بپردازند. پس‌ازآن، بحران‌های روحی و روانی افراد جامعه و اختلافات خانوادگی، حضور کارشناسان و مشاورانی را طلب می‌کند تا در فرونشاندن این پیامدها تلاش کنند. همچنین در بازگشایی مدارس و دانشگاه‌ها، مدیریت این مراکز و دبیران و مدرسان باید با برنامه‌ریزی مدون، به نیازهای آموزشی دانش آموزان و دانشجویان پاسخ دهند.
انتهای پیام
