از درگذشت یار امام(ره) و رهبری تا واکنش آیت‌الله سبحانی به سوءاستفاده از پیام ایشان
گروه حوزه‌های علمیه ــ شروع این هفته در تداوم اتفاقات تلخ هفته گذشته، با خبر درگذشت آیت‌الله سید هاشم رسولی محلاتی همراه شد؛ سپس تحت تأثیر التهابات خبری در ماجرای سقوط هواپیمای اکراینی هفته کم‌حاشیه‌ای سپری شد. در انتهای هفته نیز ویدئویی کوتاه از سخنان آیت‌الله سبحانی منتشر شد که با اطلاع از رونمایی از برخی در «بزرگداشت مقام عرفانی و علمی شهید اول» با قرائت پیام به شدت مخالفت کرده بود.
به گزارش ایکنا؛ در هفته‌ای که گذشت، شاهد برگزاری نشست‌های علمی، جلسات درس تفسیر و رویدادهایی در حوزه علمیه و پژوهشگاه‌‌های حوزوی بودیم. البته فضای حوزه هم‌راستا با فضای اجتماعی کشور تحت تأثیر التهابات خبری بود، ولی جریان علم و تدریس کمافی السابق تداوم یافت. در ادامه اهم رویدادهای مرتبط به حوزه علمیه از نظر می‌گذرد:
آیت الله رسولی محلاتی درگذشت
شروع این هفته در تداوم اتفاقات تلخ، هفته گذشته، با یک خبر تلخ همراه بود؛ آیت‌الله سید هاشم رسولی محلاتی از یاران نزدیک امام خمینی (ره) و رهبر معظم انقلاب اسلامی و نخستین رییس شورای سیاست گذاری ائمه جمعه کشور، روز جمعه، 20 دی‌ماه، به علت بیماری دارفانی را وداع گفت. مراسم تشییع در تهران و قم با شرکت علما و روحانیون و برخی چهره‌های سیاسی برگزار شد.
آیین گرامیداشت اولین شب ارتحال ایشان نیز ۲۲ دی‌ماه با حضور جمعی از شخصیت‌ها، مردم و استادان و فضلای حوزه از سوی رهبر معظم انقلاب اسلامی در شبستان امام(ره) حرم مطهر حضرت معصومه(س) در قم برگزار شد. همچنین علما و مراجع پیام‌های تسلیت جداگانه‌ای صادر کردند. در پیام تسلیت آیت‌الله مکارم شیرازی آمده بود که او عالمی پاک، با تقوا و مورد اعتماد امام راحل(قدس سره) و رهبر بزرگوار انقلاب بود. دانشمندی اهل قلم که کتاب های متعدد و مفیدی از خود به یادگار گذاشت.
همچنین در پیام تسلیت آیت‌الله نوری همدانی تأکید شده بود که این روحانی عالیقدر عمر با برکت خود را صرف ترویج فرهنگ اهلبیت علیهم السلام نمود و آثار قلمی فروانی از خود بجای گذاشت و از یاران نزدیک امام راحل و عظیم الشأن محسوب می‌شود و تا آخرین روزهای عمر در کنار رهبر معظم انقلاب مشغول خدمت به نظام بوده است.
اعتراض آیت‌الله سبحانی به سوءاستفاده از پیام ایشان برای یک همایش
اما حاشیه داغ این هفته، انتشار ویدئویی کوتاه از سخنان آیت‌الله سبحانی بود که با قرائت پیام خود در همایش «بزرگداشت مقام عرفانی و علمی شهید اول» به شدت مخالفت کرد. بنابر این گزارش همایش «بزرگداشت مقام عرفانی و علمی شهید اول» بنا بود، پنجشنبه، ۲۶ دی‌ماه، در مشهد با قرائت پیام آیت‌الله سبحانی برگزار شود و این مرجع تقلید زمانی که اطلاع پیدا می‌کنند، کتبی با عناوین: «تطهیر الشریعة عن حدیقة‌الشیعة» و «محیی‌الدین شیعه خالص» در این همایش رونمایی می‌شود با قرائت پیام خود در این همایش مخالفت کرده و خواستار عدم قرائت پیام و همچنین پخش برشور با این مضامین شدند.
این مرجع تقلید در توضیحاتی تاکید کرد: یکی از دوستان از بنده خواستند برای این همایش پیام بدهم و بحث هم از فقه و تجلیل از شهید اول بود، ولی بعداً متوجه شدیم که بروشوری حاوی مطالب غیرصحیح از نفی حقیقت شیعه در آن پخش شده است، لذا بنده از مسئولان همایش می‌خواهم که پیام بنده را پخش نکنند.
داستان کمک به سیل سیستان
در پی واقعه تاسف‌بار سیل در سیستان و بلوچستان، چند تن از مراجع تقلید اجازه استفاده از ثلث سهم امام را صادر کردند. آیت‌الله صافی گلپایگانی، ضمن اظهار همدردی با حادثه‌دیدگان عزیز و ارسال هیئتی جهت حضور در مناطق سیل‌زده جهت بررسی وضعیت و کمک‌رسانی به مردم شریف این منطقه، گفتند: «مؤمنین محترم مجاز هستند از ثلث سهم مبارک امام(ع) جهت کمک‌رسانی به سیل‌زدگان مذکور بپردازند».
شاید جای این هواپیما، موشک کروز تهران را نشانه رفته بود
التهابات مربوط به اصابت موشک به هواپیمای اوکراینی در این هفته بسیار داغ بود. بسیج استادان و نخبگان حوزه علمیه در بیانیه‌ای تأکید کردند: شایسته است کمی درنگ نماییم، اگر جای این هواپیما، موشک کروزی به تهران نشانه رفته بود و مسئولین پدافند به بهانه این که این هواپیمای مسافربری است از انهدام آن امتناع می‌کردند چه فاجعه ای اتفاق می‌افتاد و همین افراد که به دستور اربابانشان در هر حادثه کوچک و بزرگی زبان به طعن می‌گشایند، چه می‌گفتند؟.
در بخش‌های دیگر از این بیانیه آمده بود: وقوع حادثه‌هایی از این دست و اصابت موشک به هواپیماهای مسافری نخستین بار نیست که کام بشر را تلخ می‌نماید؛ اما میان کشورهایی چون آمریکا که پرواز ۶۵۵ ایران‌ایر را در ۱۲ تیر ۱۳۶۷ و رژیم اشغالگر قدس که در بهمن ۱۳۵۱ پرواز ۱۱۴ هواپیمایی لیبی را به عمد ساقط نموده‌اند و سایر حوادثی که در روسیه و اکراین و ایران اتفاق با اشتباه و خطای انسانی اتفاق افتاده، تفاوت است.
دروس خارج فقه و تفسیر
دروس خارج تفسیر حوزه علمیه نیز همانند گذشته در بین درس‌ها یا ابتدای جلسات درس خارج مراجع و علما در جریان بود.
تعریف متفاوت خاتمیت در نگاه مسلمین و مسیحیان
آیت‌الله مهدی هادوی تهرانی، استاد حوزه علمیه قم، ۲۴ دی‌ماه در ادامه جلسات تفسیری خود به آیات ۵۷ تا ۵۹ سوره زخرف پرداخت و گفت: در جلسه گذشته بیان شد که مسیحیان عیسی(ع) را خدا می‌دانند و مشرکان هم با این رویکرد با آنان مجادله کردند که آیا خدای شما بهتر است یا خدای ما(بت‌ها).
هادوی تهرانی با اشاره به تفاوت میان تعریف خاتمیت مسیحیان و تعریف خاتمیت در اندیشه مسلمین بیان کرد: ما همان طور که در مقدمات نظریه اندیشه مدون آورده‌ایم، خداوند انبیاء را فرستاد تا انسان به سعادت دنیا و آخرت برسد یا اینکه چون بشر راهی برای دانستن سعادت نداشت، ایشان را فرستاد یا برای تسهیل مسیر هدایت یا برای رفع اختلاف و نشان دادن دین حق، پیامبران را فرستاد.
وی در جلسه 25 دی‌ماه، نیز به اشاره به آیات «أَلَمْ نَجْعَلِ الْأَرْضَ مِهَادًا وَالْجِبَالَ أَوْتَادًا وَخَلَقْنَاكُمْ أَزْوَاجًا وَجَعَلْنَا نَوْمَكُمْ سُبَاتًا؛ آيا زمين را گهوارهاى نگردانيديم و كوه‌ها را [چون] ميخ‌هايى [نگذاشتيم] و شما را جفت آفريديم و خواب شما را [مايه] آسايش گردانيديم»، بیان کرد: امروز دانش بشری تازه به اهمیت خواب در آرامش انسان پی برده است. قبلاً تصور این بود که خواب یک چیزی است که اعضا و جوارح خسته می‌شوند، برای این رفع خستگی انسان به خواب نیاز دارند. تبعاً تصور می‌شد که می‌توان این خستگی را با روش‌های دیگری رفع کرد تا خواب انسان کمتر بشود.
استاد حوزه علمیه ادامه داد: یکی از نکات بسیار مهمی که در خصوص خواب کشف شده، این است که در هنگام خواب، مغز انسان از سمومی که در هنگام بیداری در بدن پیدا می‌شود و به مغز سرایت می‌کند، از این سموم پاکیزه می‌شود و انسان‌هایی که خواب خوبی دارند، کمتر دچار اختلالات مغزی مثل آلزایمر می‌شوند. در مقابل، کسانی که خواب خوبی ندارند، یکی از عواملی است که موجب می‌شود افراد به اختلالات مغزی مبتلا شوند. خدا دائم بر این نکته تأکید دارد که شما لازم نیست علم پیچیده‌ای داشته باشید، لازم نیست به سرزمین خاصی با ابزار خاصی دسترسی داشته باشید، بلکه اگر چشم خودتان را باز کنید باید هزاران نشانه از خدا ببینید و اگر نبینید مشکل از شماست. پیرامون ما پر از نشانه‌های خداست و لازم نیست خیلی بگردیم و استدلال‌های پیچیده بیان کنیم.
عدالت در نظام دموکراسی تحقق نمی‌یابد
سی و سومین جلسه درس خارج فقه نظام‌های سیاسی آیت‌الله محسن اراکی با محوریت نقد مبانی نظریه دموکراسی، ۲۳ دی‌ماه برگزار شد. وی در این جلسه اظهار کرد: نقد پنجم در رابطه بین دموکراسی و عدالت است. آیا در سایه دموکراسی، عدالت تأمین می‌شود یا خیر و آیا در نظام دموکراسی می‌توان به عدالت دست یافت؟ ابتدا باید تعریف عدالت را روشن کنیم: عدالت گاهی به مساوات و برابری تعریف شده؛ اما این تعریف قطعاً تعریف درستی نیست؛ زیرا مردم در استحقاقاتی که دارند، متفاوت‌اند؛ یکی پیر است و دیگری کودک، یکی مرد و دیگری زن، یکی استعداد بالایی دارد و دیگری استعداد ندارد، یکی کار می‌کند و دیگری بیکار است. اگر قرار باشد برای همه اینها سهم برابری داده شود، می‌شود اعطای سهام برابر به استحقاق‌های نابرابر و این عین بی‌عدالتی است؛ یکی خردسال است و نیازش کمتر است، دیگری بزرگسال است و نیازش بیشتر است، یکی تهی‌دست و نیاز به کمک بیشتری دارد و دیگری سرمایه‌دار است و نیاز به کمک ندارد.
توهم نفی سوال و جواب در روز قیامت بر اساس آیه ۱۴ سوره اسرا
شانزدهمین جلسه تفسیر قرآن کریم آیت‌الله محمدجواد فاضل لنکرانی، نیز دوشنبه، ۲۳ دی‌ماه با محوریت آیات معاد برگزار شد. وی در این جلسه اظهار کرد: در دنباله آیات مربوط به حساب و سوال در روز قیامت، به نظر رسید این آیه را هم مطرح کنیم: «وَكُلَّ إِنْسَانٍ أَلْزَمْنَاهُ طَائِرَهُ فِي عُنُقِهِ وَنُخْرِجُ لَهُ يَوْمَ الْقِيَامَةِ كِتَابًا يَلْقَاهُ مَنْشُورًا اقْرَأْ كِتَابَكَ كَفَى بِنَفْسِكَ الْيَوْمَ عَلَيْكَ حَسِيبًا؛ و كارنامه هر انسانى را به گردن او بستهايم و روز قيامت براى او نامهاى كه آن را گشاده مىبيند، بيرون مى‌آوريم. نامهات را بخوان. كافى است كه امروز خودت حسابرس خود باشى» (اسرا/۱۳ و۱۴). در این آیه به نحو اجمال خدای تبارک و تعالی می‌فرماید طائر هر انسانی را در عنق او قرار داده‌ایم. بعد می‌فرماید در روز قیامت یک کتابی را بیرون می‌آوریم و شخص، این کتاب را به صورت منشور و مفتوح مشاهده می‌کند. بعد به او گفته می‌شود کتاب خودت را بخوان، خود تو کافی است که به حساب خودت برسی؛ یعنی در اینکه حسابرس خودت باشی، کافی هستی.
وی افزود: نسبت این آیه با مباحث گذشته چگونه است؟ ما گفتیم یکسری آیاتی دارند که به نحو عموم دلالت دارند که همه مورد سوال قرار می‌گیرند؛ مخصوصاً آیه آخری که در سوره اعراف مطرح کردیم. اینجا این آیه می‌فرماید: «كَفَى بِنَفْسِكَ الْيَوْمَ عَلَيْكَ حَسِيبًا». این آیه مفهومش این است که لازم نیست ما از کسی سوال کنیم. وزان این آیه، وزان آیه «فَيَوْمَئِذٍ لَا يُسْأَلُ عَنْ ذَنْبِهِ إِنْسٌ وَلَا جَانٌّ» و آیه «يُعْرَفُ الْمُجْرِمُونَ بِسِيمَاهُمْ» است. چرا آیه می‌فرماید: ««فَيَوْمَئِذٍ لَا يُسْأَلُ عَنْ ذَنْبِهِ إِنْسٌ وَلَا جَانٌّ» چون مجرم را از راه چهره می‌شناسند.
نشست‌های علمی
نشست بررسی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت برگزار شد
نشست بررسی الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت و پیشنهادات اصلاحی فرهنگستان، 21 دی‌ماه در قم برگزار شد و آیت‌الله مهدی میرباقری، رئیس فرهنگستان علوم اسلامی، در این نشست بیان کرد: ممکن است این تلقی وجود داشته باشد که الگوی پیشرفت، غیر از سند برنامه‌ای است؛ ولی رویکرد ما در این سند، به برنامه نزدیکتر بوده است تا الگو.
وی با بیان اینکه پیشنهاداتی هم که از سوی فرهنگستان ارائه شه، در مقیاس سند بوده است، افزود: بنده معتقدم که الگوی پیشرفت باید معادله حرکتی به ما بدهد که در آن سه مؤلفه جامعیت، توازن و انسجام ملاحظه شود.
همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین حمید پارسانیا، عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، در این نشست بیان کرد: در شورای حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی از نظرات کارشناسی فرهنگستان علوم اسلامی استفاده زیادی می‌شود؛ معتقدم همین که بخشی از اندیشمندان حوزه در زمینه سند الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت حرف برای گفتن دارند و می‌اندیشند ارزشمند است. البته این به معنای گنجاندن همه پیشنهادهای آنان در سند نیست.
پارسانیا با بیان اینکه برخی از پیشنهادها بدون توجه به ظرفیت تحقق عینی در جامعه ذکر شده است، اظهار کرد: باید آنچه به عنوان مفاهیم به سند پیشنهاد می‌شود ظرفیت تحقق عینی در جامعه هم داشته باشد، زیرا نمی‌خواهیم در اینجا آرمان نهایی شیعه را بیان کنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین سیدحسین میرمعزی، معاون پژوهش حوزه‌های علمیه با اشاره به وجود اختلافات زیاد فکری و مبنایی در جمع بزرگ نخبگان در گستره ملی در تدوین سند اظهار کرد: این سند در فرایند گفت‌وگوی نخبگان دانشگاهی ـ حوزوی تولید شد؛ مثلاً مبانی معرفت‌شناسی الگو (با اینکه از مهم‌ترین مبانی است) با این توجیه که فهم این مبانی برای بسیاری از نخبگان ثقیل است، حذف شده؛ یعنی مبانی معرفت‌شناسی در سند وجود داشت، ولی علت حذف آن ثقیل بودن تلقی شده است.
وی با بیان اینکه سند پس از تصویب خدمت مقام معظم رهبری ارائه شد و ایشان به این نتیجه رسیدند که برای بررسی و تکمیل در معرض نقد نهادهای مهم کشور و نخبگان حوزه و دانشگاه قرار گیرد، افزود: مؤسسات بسیاری در قم این سند را بررسی کرده‌اند، از جمله می‌توان به مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) و پژوهشگاه فرهنگ اسلامی اشاره کرد. همچنین پژوهشگاه حوزه و دانشگاه مباحث خود را در دست تنظیم دارند و نهادهای متعددی از جمله مجمع تشخیص مصلحت نظام و شورای عالی انقلاب فرهنگی در حال بررسی و ارائه نظر هستند و مجلس شورای اسلامی نیز نظر داده است.
مقاومت و تداوم انقلاب اسلامی
هم‌اندیشی «سپهبد شهید قاسم سلیمانی و شهید ابوالمهدی المهندس؛ مقاومت و تداوم انقلاب اسلامی»، 26 دی‌ماه در قم برگزار شد و حجت‌الاسلام والمسلمین نجف لکزایی، رئیس پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی در این هم اندیشی بیان کرد: سردار شهید قاسم سلیمانی و ابومهدی المهندس به جریان مقاومت اصیل تعلق داشتند.
لکزایی با بیان اینکه باید مشخص شود که کدام نگاه به مقاومت می‌تواند تداوم‌بخش انقلاب اسلامی باشد، ادامه داد: مقاومت با نگاه کلان توحیدی و تمدنی می‌تواند ما را به مقصودمان در تداوم انقلاب اسلامی برساند. شهید قاسم سلیمانی هم به دنبال چنین نگاهی بود. شهید سلیمانی با شهادت خود به قهرمان امت تبدیل شد و رویکرد این شهید به مقاومت، فراراهبردی بود که راهبردهای گوناگون در عرصه‌های مختلف از آن تولید می‌شود.
بزرگداشت علامه جعفر مرتضی عاملی
مراسم بزرگداشت علامه جعفر مرتضی عاملی، 25 دی‌ماه در قم برگزار شد و حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی مهدوی‌راد، استاد دانشگاه تهران در این مراسم بیان کرد: علامه جعفر مرتضی با اینکه فردی انقلابی بود، ولی روح رقیق و بزرگی داشت و بسیار متواضع و فروتن بود که این تواضع، مثال‌زدنی است.
مهدوی‌راد تصریح کرد: علامه مرتضی به تاریخ به صورت جریانی نگاه می‌کرد و نه جزیره‌ای؛ میان حوادث تاریخی پیوند برقرار کرده و دست‌های آلوده را کشف و چگونگی عملکرد این دست‌های آلوده را در تاریخ هم نشان می‌دهد.
همچنین، آیت‌الله محمدهادی یوسفی غروی، استاد تاریخ اسلام حوزه در این مراسم با بیان اینکه با فشار بعثی‌ها به طلاب نجف به خصوص لبنانی‌ها، جعفر مرتضی به قم مهاجرت کردند، افزود: در قم عده‌ای از طلاب از ایشان خواستند تاریخ اسلام را با دید تشیع تدریس کنند و کتاب فروغ ابدیت آیت‌الله سبحانی هم به ایشان پیشنهاد شد و با وجود اینکه ابتدا پذیرفت، ولی چون بعداً با آیت‌الله سبحانی اختلاف نظر داشتند، منبع دیگری را تدریس کردند.
یوسفی غروی با بیان اینکه استدلال علامه مرتضی این بود که اشتغال اصلی آیت‌الله سبحانی فقه و اصول است، ادامه داد: سیدجعفر مرتضی خودش تصمیم گرفت تاریخ اسلام را با رویکرد شیعه بنویسد و تا پیروزی انقلاب، چهار جلد چاپ کردند و بعد از انقلاب هم دو کتاب دیگر نوشتند و ۶ جلد در انتشارات جامعه مدرسین چاپ شد.
فعالیت ۱۲۷ مؤسسه در دنیا با محوریت نهج‌البلاغه
آیت‌الله سیدجمال‌الدین دین‌پرور، رئیس بنیاد بین‌المللی نهج‌البلاغه، ۲۳ دی‌ماه در نشست «شورای سیاستگذاری همایش ملی طرح تکریم و تقدیر از متوفیان حوزوی در عرصه نهج‌البلاغه» گفت: هم‌اکنون ۱۲۷ مؤسسه در دنیا درعرصه نهج‌البلاغه مشغول فعالیت هستند و این مسئله بسیار خوبی است که در دنیا در حال اتفاق است.
رئیس بنیاد بین‌المللی نهج‌البلاغه افزود: در این رابطه برای آشنایی با این مؤسسات، با حضور بعضی شخصیت‌ها کارگروهی تشکیل شده و قرار شد تجلیلی از این افراد انجام شود.
اخلاق پژوهش در مرحله دست‌یابی به نتیجه
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا جباران، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، ۲۲ دی‌ماه، در کرسی علمی ترویجی «اخلاق پژوهش در مرحله دست‌یابی به نتیجه» که به همت گروه اخلاق پژوهشکده نظام‌های اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد، با بیان اینکه یکی از مراحل مهم در فرایند پژوهش، مرحله دست‌یابی محقق به نتیجه است، گفت: این مرحله با همه مراحل پژوهش متفاوت است و به همین دلیل اصول اخلاقی متفاوتی دارد.
وی افزود: در این مرحله از چگونگی پژوهش سخنی در میان نیست؛ بلکه در باره چگونگی ابراز یا کتمان حاصل پژوهش و مسئولیت صاحبان نتیجه پژوهش در قبال آثار آن سخن گفته می‌شود. سؤال اخلاقی در این مرحله این است که از نظر اخلاقی چه کسی و در چه صورتی می‌تواند نتیجه پژوهش را منتشر یا پنهان کند و چه کسی باید در برابر آثاری که نتیجه پژوهش بر زندگی انسان، محیط زیست و … دارد، پاسخگو باشد.
کرسی «تبیین جایگاه فقهی کرامت»
ایازی با بیان اینکه علما معتقدند که عقلا ممکن است امری را در دوره‌ای قبیح و در دوره‌ای حسن بدانند بیان کرد: برده‌داری در دوره‌ای مورد پسند عقلا بوده است و حتی افلاطون اداره جامعه بدون برده داری را ممکن نمی‌داند همچنین پرت کردن مجرم از بالای کوه برای مجازات، قبلا عقلائی بوده ولی امروز عقلائی نیست. بنابراین اصل پذیرش عرف عقلا درست است ولی مصادیق آن تغییر می‌کند.
نشست نقد و رونمایی کتاب خاورشناسان و حدیث شیعه برگزار شد
نشست علمی نقد و رونمایی کتاب خاورشناسان و حدیث شیعه، 26 دی‌ماه در قم برگزار شد و علی حسن‌نیا، استادیار دانشگاه شاهد و نویسنده کتاب «خاورشناسان و حدیث شیعه» در این نشست بیان کرد: طرح نوشتن این کتاب پژوهش دانشجویی و برای تز دکتری اینجانب بوده است و انگیزه‌ام از ورود به این عرصه این است که کارهای انجام شده قبلی ناقص بود.
وی با بیان اینکه بنده ۲۵ تا ۳۰ اثر اعم از مقاله و کتاب را در داخل بررسی کردم افزود: در این مطالعات به این نتیجه رسیدم که کارهای انجام شده در قیاس با فعالیت خاورشناسان بسیار اندک و ناقص است.
حسن‌نیا با بیان اینکه خاورشناسان از قرن ۲۱ به بعد عمدتا به پژوهش‌های حدیثی شیعه رو آوردند بیان کرد: تا مقطع پیروزی انقلاب تعداد پژوهش‌ها در مورد شیعه شاید به ده اثر هم نمی‌رسید ولی بعد از انقلاب جهش عجیبی در مطالعات شیعه‌شناسی در میان غربیان ایجاد شد و تا سال ۲۰۰۰ به ۶۰ اثر رسید.
در ادامه این نشست حجت‌الاسلام و المسلمین محمدعلی مهدوی‌راد، استاد دانشگاه تهران و ناقد در این جلسه، گفت: این اثر کاری بسیار خوب و خواندنی و اولین کاری است که در رویکرد خاورشناسان و حدیث شیعه صورت گرفته لذا بسیار قابل توجه است.
وی افزود: خاورشناسان ظاهراً تا قبل از انقلاب یا به شیعه توجه نداشته و یا شیعه را نمی‌شناختند؛ کار ایشان نشان می‌دهد که قبل از انقلاب چند اثر از سوی مستشرقان در مورد شیعه انجام شده ولی در مورد حدیث شیعه نبوده است.
کارکردشناسی تکرار قصه‌های قرآن
کرسی «کارکردشناسی تکرار قصه‌های قرآن»، 26 دی‌ماه در قم برگزار شد و حجت‌الاسلام والمسلمین علی اسدی در این کرسی بیان کرد: حث تکرار قصص در قرآن از قدیم در میان دانشمندان علوم قرآنی و مفسران مطرح بوده است. معتقدم که دیدگاه‌هایی که تاکنون ارائه شده عمدتاً با چالش‌ها و اشکالاتی مواجه‌اند و ظرفیت تبیین علت تکرار همه قصه‌های قرآن را به عنوان یک نظریه عام و فراگیر ندارند. برخی می‌گویند یکی از دلایل تکرار اعجاز بیانی است؛ یعنی وقتی قصه ثمود در سوره‌های مختلف بررسی می‌شود می‌بینیم که پیام‌های مختلفی دارد و صرفاً بیان‌های مختلف یک موضوع نیست؛ مثلاً یک قصه عناصر مختلفی دارد. در برخی موارد گفت‌وگومحور و در برخی موارد هم حادثه‌محور است و همه اینها معنادارند.
وی با طرح این پرسش که چرا قرآن این تکرارها را فقط در قصه‌ها به کار برده و در موارد دیگر این مسئله وجود ندارد یا برخی قصص تکرار نشده است، اضافه کرد: این مسئله نشان می‌دهد که مسئله فراتر از بیان و اعجاز بیانی است. همچنین اعجاز بیانی، سند محکم قرآنی ندارد، بلکه اخبار غیب و امی بودن پیامبر به عنوان اعجاز در قرآن مورد توجه است.
انتهای پیام
