خودسانسوری در بیان آموزه‌های دینی، بسیاری از بخش‌های آن را ناکارآمد می‌کند
گروه اندیشه: استادیار گروه فلسفه و حکمت دانشگاه زنجان گفت: باید آگاه باشیم که برخی برداشت‌های فردی از آموزه‌های اخلاقی اسلام، به دین نسبت داده می‌شود و می‌توان بیان کرد که این نوع خودسانسوری در اخلاق و آموزه‌های دینی، بسیاری از بخش‌های آن را ناکارآمد می‌کند.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از زنجان، محسن جاهد، استادیار گروه فلسفه و حکمت دانشگاه زنجان عصر روز گذشته، 22 تیرماه، در چهارمین دوره از سلسله‌نشست‌های «کاربرد اخلاق و فضیلت‌های آن» که با حضور کارکنان جهاد‌دانشگاهی زنجان در سالن همایش‌های شهید نوری این نهاد برگزار شد، با اشاره به ویژگی‌های بارز اخلاق اسلامی، گفت: تمرکز بر تعادل، مهم‌ترین ویژگی اخلاق اسلامی است که براساس آن، همه بخش‌های اخلاقی باید به نحوی صحیح و کامل رعایت شود و به قول شهید مطهری، از رشد کاریکاتوری آن جلوگیری شود.
وی افزود: متأسفانه در بسیاری از موارد، نگاه فردی به آموزه‌های دینی و اخلاق اسلامی غلبه کرده و در بیان این آموزه‌ها، گزینشی عمل می‌کنیم و همین امر آموزش‌های تک‌بعدی از اخلاق اسلامی را در پی دارد.
استادیار گروه فلسفه و حکمت دانشگاه زنجان اظهار کرد: باید آگاه باشیم که برخی برداشت‌های فردی از آموزه‌های اخلاقی اسلام، به دین نسبت داده می‌شود و می‌توان بیان کرد که این نوع خودسانسوری در اخلاق و آموزه‌های دینی، بسیاری از بخش‌های آن را ناکارآمد می‌کند.
جاهد با تأکید بر این‌که معرفی برخی الگوهای اخلاقی در تاریخ اسلام و گذشته کشور می‌تواند از این معرفی کاریکاتوری جلوگیری کند، عنوان کرد: دغدغه کارآمدی و دغدغه خلوص آموزه‌های دینی، باید در حوزه دین‌داری مد‌نظر قرار گیرد تا تعادل در بیان این آموزه‌ها رعایت شود.
وی ادامه داد: شهید مطهری به‌عنوان یکی از شخصیت‌های برجسته کشور، دغدغه خلوص دین را داشته و نگران ورود ناخالصی به دین بود؛ از این‌رو با مارکسیست‌ها و گروه فرقان مبارزه کرد؛ اما شریعتی، دغدغه کارآمدی دین را داشت و تلاش می‌کرد تا ثابت کند که دین برای زمان امروز نیز کارآمد است.
لزوم خوانش جامع از اخلاق دینی توسط مبلّغان اخلاق اسلامی
عضو هیئت علمی دانشگاه زنجان با بیان این‌که باید خوانش جامعی از اخلاق دینی داشته باشیم، عنوان کرد: دوری از خودسانسوری در بیان آموزه‌های دین و اخلاق اسلامی، سبب می‌شود تا با نگاه و عمل اخلاقی، تعادل را نیز حفظ کنیم.
استادیار گروه فلسفه و حکمت دانشگاه زنجان، تعقل و عقلانیت را دیگر ویژگی اخلاق اسلامی دانست و اضافه کرد: هر انسانی دو عقل مطبوع یا ذاتی و مصنوع یا آموزشی را داراست و خداوند متعال نیز از هر کسی به اندازه عقل و توانایی او انتظار پاسخ دارد؛ همچنان که در آیه «لاَ یُکَلِّفُ اللّهُ نَفْسًا إِلاَّ وُسْعَهَا» نیز به این موضوع اشاره شده است.
جاهد تأکید کرد: مبلّغان حوزه اخلاق اسلامی باید توجه داشته باشند که می‌توان مطالب را تنزل داد و به اندازه درک افراد به آنها منتقل کرد؛ اما نباید مطالب غیرعقلانی به افراد ارائه شود، چراکه این امر، عاملی برای گریزان کردن افراد از دین و اخلاق دینی خواهد بود.
وی یادآور شد: عقلانیت، رکن اصلی اخلاق و اعتقادات اسلامی است و پذیرش دین نباید تقلیدی باشد، بلکه در فهم دینی ما باید عقلانیت وارد شود.
