IQNA’nın raporuna göre, Kazakistan Cumhuriyeti Orta Asya’da yer alan bir ülkedir. Ülkenin başkenti 1998 yılında güneydeki en büyük şehir olan Almaata’dan ülkenin Kuzeyindeki Nur Sultan şehrine taşındı. Kazakistan 16 milyonun üzerinde nüfusa sahip, resmi dilleri Kazakça ve Rusça, para birimi ise Tinge’dir.
İstatistiklere göre, Sovyet döneminde Kazakistan'da sadece 63 cami mevcuttu. Oysa şimdi bu ülkede 5.000'den fazla dini merkez ve kurum bulunmaktadır.
Bu camilerin her birinin kendine özgü bir tarihi ve özelliği vardır. Kazakistan’daki İran Kültür Ateşeliğinin Iqna’ya bildirdiği bu dört caminin tarihi ile ilgili kısa bilgi aşağıda yer almaktadır:
Halvet Mecidi
Türkistan kentinde bulunan mescid, Kazak Sufi şairi Hacı Ahmed Yesevi’yi hatırlatmaktadır.
Kazak şairin caminin bodrum katına giderek orada uzun yıllar yaşadığı ve bu süre içinde ‘’Hikmet Divanı’’ adındaki irfani ve ahlaki şiirlerini yazdığı söylenmektedir.
Şimdi cami, Türkistan kentinde önemli bir yer haline geldi ve dünyanın her yerinden insanlar bu mukaddes mekanı ziyaret etmek için Kazakistan'a geliyor. Binası miladi 16. Yüzyılda inşa edilmiştir. Dini törenlerin düzenlenmesi için oda, namaz kılma yeri ve ziyaretçiler için ikamet yeride bulunmaktadır.
Abdullah İşan Mescidi
Tarihi mescid Jambil eyaletinin Uşaral köyünde bulunur. Binası miladi 17. yy kadar uzanır. Kazakistan tarih ve kültürel anıtlar listesinde yer almaktadır ve hükümet tarafından korunmaktadır.
Ayrıca, Abdullah İşan Mescid’inin binası Avrupa tarzı yanmış tuğlalardan yapılmıştır ve duvarları 3.5 metre yüksekliğindedir.
Abdülkadir Mescidi ve Medresesi
Bu mescid Jambil eyaleti Taraz şehrinde bulunuyor. Mescidin büyük bir kısmı yıkıldı ve sadece minareye giriş kısmı kaldı. Abdülkadir Mescidi 20. yy inşa edilmiş ve Kazakistan’ın tarihi binalarından biri olarak kabul edilir.
Tinyebay Mescidi
Mescid 1830- 1840 yılları arasında Semey şehrinde tüccar Tinyebay Kavkinov’un mali desteğiyle inşa edilmiştir. 1858 yılında bu mekanda 145 erkek ve 137 kadın ibadet ediyordu.
Tahtadan inşa edilen mescid 2008 yılında Kazakistan tarih ve kültürel anıtlar listesine eklendi.