غوغای هزار رنگ فقر فرهنگی در مناطق حاشیه‌ای
گروه اجتماعی ــ این روزها بسیار واژه فقر فرهنگی را می‌شنویم اما شنیدن با دیدن بسیار متفاوت است. دیدن غوغای هزار رنگ این فقر در مناطق حاشیه‌ای حکایتی دارد که بی‌شک بستر بهار امنیتی جامعه را به خزان مبدل می‌کند.
به گزارش ایکنا از کرمانشاه، حاشیه‌نشینی از جمله چالش‌هایی است که به عنوان معضلی جدی مطرح است و این خود عامل بسیاری از ناهنجاری‌های متعدد به شمار می‌آید که با گذر از این مناطق به سادگی قابل لمس است و امروز به دغدغه مدیران تبدیل شده، چراکه با توسعه زیرساخت‌ها و اجرای برنامه‌ها و طرح‌های مناسب برای مناطق حاشیه‌ای شهر باید از محرومیت‌های این مناطق کاسته شود.
در این گزارش سعی شده تا از هزاران مشکل مناطق حاشیه‌ای به فقر فرهنگی این مناطق پرداخته شود و دیدن غوغای هزار رنگ این فقر در مناطق حاشیه‌ای خود حکایتی است که بی‌شک بستر بهار امنیتی جامعه را به خزان مبدل می‌کند که این مهم نیاز به رسیدگی از جانب متولیان امر دارد و بیش از این به حال خود رها شدن در این باب جایز نیست، چراکه حاشیه‌نیشنی مسئله‌ای است که می‌تواند زمینه‌ساز آسیب‌ها و ناهنجاری‌های اجتماعی باشد که باید برای پیشگیری از آن راهکارهای مختلفی از جمله توانمندسازی شهروندان این مناطق از جهات مختلف انجام شود و این مهم نیازمند فرهنگ‌سازی و ارتقای فرهنگ در این نقاط است.
مهدی عبدالمالکی، رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری کرمانشاه، در این باره در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا، گفت: با توجه به تراکنش آسیب‌های اجتماعی در نقاط مختلف به ویژه حاشیه شهرها ضرورت توجه و ایجاد زیرساخت‌های فرهنگی در نقاط حاشیه‌ای مهم است.
وی با بیان اینکه در سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری لزوم توجه به این ضرورت را احساس کردیم، افزود: در این خصوص در حوزه زیرساخت و برنامه‌ای متمرکز شدیم و به برنامه‌هایی برای افرایش نکات مثبت در نقاط حاشیه‌ای پرداختیم.
افتتاح 5 سرای محله در نقاط حاشیه‌ای کرمانشاه
عبدالمالکی به ضرورت توجه به تقویت فرهنگ نقاط حاشیه‌ای و افتتاح 5 سرای محله در 5 نقطه و شهرک حاشیه‌ای کرمانشاه اشاره کرد و گفت: در 5 نقطه و شهرک حاشیه‌ای شامل «شهرک حکمت‌آباد»، «محله ملاحسینی»، «محله آقاجان»، «شهرک صادقیه» و «شهرک دولت‌آباد» 5 سرای محله افتتاح خواهد شد که اولین افتتاح به زودی در شهرک دولت‌آباد انجام می‌شود.
رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری کرمانشاه اظهار کرد: در سرای محلات نقاط حاشیه‌ای بر 2 موضوع تأکید می‌شود که یکی از آن‌ها ارائه آموزش‌های کاربردی برای اقشار مختلف از کودک، نوجوان، بانوان و سالمندان خواهد بود که اینک در حال برنامه‌ریزی در این خصوص هستیم.
عبدالمالکی تصریح کرد: با آموزش‌های مهارتی در جنبه‌های مختلف از جمله زندگی، اجتماعی و مهارت‌های رفتاری به شهروندان این مناطق کمک می‌کنیم. همچنین ارتقای فرهنگ شهروندی در این مناطق از جمله اهداف مهم این برنامه است.
وی افزود: اولویت دوم در سرای محلات توانمندسازی، کارآفرینی، اشتغال و توانایی بانوان ساکن در این محلات در زمینه مشاغل خانگی و کمک به ارائه برنامه‌هایی است که در این محلات اجرایی می‌شود.
رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری کرمانشاه تصریح کرد: اجرای برنامه‌های معین و متفاوتی شروع شده و از جمله آن‌ها برگزاری کمپ‌های سلامت، ایستگاه‌های سلامت و ارائه خدمات مختلف جسمی، روحی و روانی است که با همکاری معاونت اجتماعی دانشگاه علوم پزشکی انجام می‌شود.
عبدالمالکی اظهار کرد: در 2 شهرک حاشیه‌ای مسکن مهر سجادیه و شهرک صادقیه و پارک معلم اقدامات مذکور انجام شده و قصد داریم آن‌ها را توسعه دهیم.
فراموشی فرهنگی نقاط حاشیه‌ای
وی گفت: نقاط حاشیه‌ای فراموش شده نیستند اما نوساناتی از جانب دستگاه‌های متولی فرهنگی در این نقاط وجود دارد که باید بتوانند برای حل مشکلات این مناطق برنامه‌هایی برگزار کنند که اولویت دارد.
رئیس سازمان فرهنگی، اجتماعی و ورزشی شهرداری کرمانشاه افزود: به صورت جدی در این مقوله برنامه‌ریزی شده و اقداماتی انجام می‌شود. همچنین در این زمینه به نقش‌آفرینی تمامی متولیان امر امیدوار هستیم.
حجت محمودی، استاد جامعه‌شناسی دانشگاه علمی ـ کاربردی واحد کرمانشاه، نیز در این خصوص گفت: با توجه به زیرساخت‌ها و اجرای برنامه‌ها و طرح‌های مناسب برای مناطق حاشیه‌ای شهر باید از محرومیت‌های آن کاسته شود.
وی افزود: همچنین باید برای اجرای برنامه‌های فرهنگی و اجتماعی از طرف دستگاه‌های خدمت‌رسان و فرهنگی برای کاهش آسیب‌های اجتماعی موجود در این مناطق شهر اقدام شود و در این مورد بررسی‌های کارشناسانه مورد توجه قرار گیرد.
محمودی با اشاره به لزوم افتتاح مراکز و پایگاه‌های فرهنگی در نقاط کم‌برخوردار و حاشیه شهر اظهار کرد: ضعف فرهنگی یکی از هزاران معضل حاشیه‌نشینی است. افتتاح مراکز فرهنگی در نقاط حاشیه‌ای برای گروه‌های کم‌برخوردار با افزایش آگاهی و توانایی گروه‌های هدف موجب جلوگیری از آسیب‌ها و افزایش سلامت روان برای حاشیه‌نشین‌ها خواهد شد.
استاد جامعه‌شناسی دانشگاه علمی ـ کاربردی واحد کرمانشاه گفت: افتتاح سرای محلات در مسیرهای کم‌برخوردار می‌تواند بر رونق محلات از لحاظ فرهنگی، اجتماعی، سلامت و اقتصادی بیفزاید و مکانی مناسب برای هم‌اندیشی باشد.
غفلت در حوزه سرانه فرهنگی ـ اجتماعی نقاط حاشیه‌ای
وی تصریح کرد: همچنین سرای محلات به گسترش و نهادینه شدن مشارکت آگاهانه و اثربخش مردمی و مشارکت در کنترل و کمک به گروه‌های آسیب‌پذیر محله و مشارکت در مدیریت محلات با حوزه‌های سلامت و پژوهش کمک می‌کند.
محمودی تصریح کرد: در واقع حضور سرای محلات در مناطق کم‌برخوردار نویدبخش توزیع امکانات شهری از نقطه‌ای به نقطه دیگر است.
استاد جامعه‌شناسی دانشگاه علمی ـ کاربردی واحد کرمانشاه اظهار کرد: خدمات فرهنگی باید در سطح مناطق مختلف عادلانه توزیع شود و در این مورد توسعه فرهنگی مناطق کم‌برخوردار ظرفیت توسعه‌ای را به دنبال دارد.
وی افزود: سرای محلات نگاهی تمام و کمال به رویکردهای همسایگی و محلی دارد و با تشکیل تیم‌های اجتماع‌محور کارگروه‌های تخصصی موضوعات و مسائل مورد نیاز در محله را پیگیری می‌کند و این امر خود ضرورت توسعه فعالیت‌های مردم‌محور را دنبال خواهد کرد.
محمودی گفت: تاکنون در حوزه توسعه سرانه فرهنگی و اجتماعی غفلت شده و ضرورت دارد در این زمینه با راه‌اندازی سرای محلات و مراکز فرهنگی در هر محله به ویژه در نقاط حاشیه‌نشین اقدام شود.
استاد جامعه‌شناسی دانشگاه علمی ـ کاربردی واحد کرمانشاه تصریح کرد: از کارکردهای سرای محلات تسریع در فرایند ارتباط بین اهالی محل و مجموعه مدیریت شهری و تشویق افراد مؤثر و سرمایه‌های اجتماعی محلات برای ایفای نقش در سرای شهری به ویژه بهبود سبک زندگی، ترویج فرهنگ شهروندی، ترویج گفتمان مدیریت شهری و اعتمادسازی شهروندان و در نتیجه بهبود عملکرد سرای محله در وضعیت موجود است.
ضرورت توسعه متوازن خدمات فرهنگی - اجتماعی در نقاط حاشیه‌ای
وی گفت: مناطق حاشیه‌نشین جزء شهر هستند و باید مورد توجه دستگاه‌های اجرایی در توزیع امکانات فرهنگی قرار گیرند.
محمودی اظهار کرد: البته دیدگاه دستگاه‌های اجرایی به این نوع مناطق با بی‌توجهی همراه بوده و از اینکه پیشرفتی تاکنون در این خصوص انجام نشده موجب نگرانی است.
استاد جامعه‌شناسی دانشگاه علمی ـ کاربردی واحد کرمانشاه افزود: توجه به آموزش و فرهنگ‌سازی در مناطق کم‌برخوردار امری ضروری است و تلاش برای ارتقای شاخص‌های فرهنگی امری مؤثر است و این از جمله مطالبات مردم در مورد تأمین امکانات فرهنگی در مناطق حاشیه‌نشین است و گاه این مناطق جزء بافت پرتراکم شهری هستند که با مسائل و مشکلات اجتماعی مواجه‌اند و در این باره باید از توان و ظرفیت سازمان‌های مرتبط برای انجام اقدامات فرهنگی در مناطق حاشیه‌نشین و کم‌برخوردار به طور مؤثر بهره برد.
یادآور می‌شود حاشیه‌نشینی به عنوان چالش اجتماعی گریبانگیر بسیاری از شهرهاست و طی سالیان متمادی این تراژدی غم‌انگیز در حال گسترش است. در این بین تأثیر غیرقابل انکار شهرداری‌ها برای توزیع عادلانه امکانات به ویژه در بحث امکانات فرهنگی در مناطق شهری مؤثر و مورد تأکید است.
انتهای پیام
خداقوت