شناخت شگفتی‌های آیات قرآن کریم
گروه فعالیت‌‌های قرآنی: خداوند متعال همانگونه که مجموع اجزای کلامش را قرآن نامیده است، همچنین یکایک اجزای بزرگ و کوچک را «سوره» و «آیه» نام نهاده است. کلمه آیه بنابر رای سیبویه در اصل (اَیَیَه) بر وزن فَعَلَ و بنابر نظر کسائی (ایِیِه) بر وزن فاعِله است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) از کردستان، برای آیه معانی مختلفی را برشمرده‌اند. علامت و نشانه: «فَلَمَّا فَصَلَ طَالُوتُ بِالْجُنُودِ قَالَ إِنَّ اللَّهَ مُبْتَلِيكُمْ بِنَهَرٍ فَمَنْ شَرِبَ مِنْهُ فَلَيْسَ مِنِّي وَمَنْ لَمْ يَطْعَمْهُ فَإِنَّهُ مِنِّي إِلَّا مَنِ اغْتَرَفَ غُرْفَةً بِيَدِهِ فَشَرِبُوا مِنْهُ إِلَّا قَلِيلًا مِنْهُمْ فَلَمَّا جَاوَزَهُ هُوَ وَالَّذِينَ آمَنُوا مَعَهُ قَالُوا لَا طَاقَةَ لَنَا الْيَوْمَ بِجَالُوتَ وَجُنُودِهِ قَالَ الَّذِينَ يَظُنُّونَ أَنَّهُمْ مُلَاقُو اللَّهِ كَمْ مِنْ فِئَةٍ قَلِيلَةٍ غَلَبَتْ فِئَةً كَثِيرَةً بِإِذْنِ اللَّهِ وَاللَّهُ مَعَ الصَّابِرِينَ؛ و چون طالوت با لشكريان [خود] بيرون شد گفت خداوند شما را به وسيله رودخانه اى خواهد آزمود پس هر كس از آن بنوشد از [پيروان] من نيست و هر كس از آن نخورد قطعا او از [پيروان] من است مگر كسى كه با دستش كفى برگيرد پس [همگى] جز اندكى از آنها از آن نوشيدند و هنگامى كه [طالوت ] با كسانى كه همراه وى ايمان آورده بودند از آن [نهر] گذشتند گفتند امروز ما را ياراى [مقابله با] جالوت و سپاهيانش نيست كسانى كه به ديدار خداوند يقين داشتند گفتند بسا گروهى اندك كه بر گروهى بسيار به اذن خدا پيروز شدند و خداوند با شكيبايان است»(بقره/249)
جماعت: چنانکه عرب گوید: خرج القومُ بآیتهم، لم یدعوا ورائَهُم شئیا این گروه جماعت خود را بیرون بردند و پشت سر خود چیزی را وا نگذاشتند.
امر عجیب و شگفت‌آور: گویند «فُلانٌ آیَهٌ فی کَذا» یعنی فلانی در فلان امر عجیب و فوق العاده است.
آیات قرآن کریم به تناسب هر یک از معانی فوق، آیه نامیده شده است از آن جهت که :
الف) - هر آیه در قرآن، نشانه صدق و راستی آورنده آن، و علامت عجز و ناتوانی مخالفان و حاکی از انقطاع و جدائی آن از ماقبل و مابعد است.
ب) - آیه از جماعتی حروف و کلمات و یا جمله تشکیل شده است
ج) - هر آیه در همان حد کوتاه و محدود خود، از نظر لفظ و مدلول در حد اعجاز قرار دارد و عجیب و شگفت آور است.
اما آیه در معنی اصطلاحی قرآن اطلاق می شود بر قسمتی از کلام و کلمات خدا که از ماقبل و مابعد خود منقطع و در ضمن سوره‌ای آمده باشد. آیات قرآن جمعی از کلمات و معجزه، و نشانه صدق دعوی و برهان حقانیت رسالت پیامبر و عبرت روزگاران است.
شناخت آیات قرآن، توفیقی است یعنی حدود و مرزهای آیات را می‌توان از طریق بیان شارع مقدس و پیامبر اکرم(ص) شناخت. درباره شمار و تعداد آیات قرآن کریم نظرهای مختلفی دیده میشود، علت این اختلاف جزئی هم ناشی از این است که رسول خدا(ص) زمانی که به منظور آگاه ساختن مردم به تمام شدن آیه، در رأس آیات دیگر وقف می‌کرد، و سپس همان آیه را به آیه بعدی(به علت پیوستگی مطلب) وصل می‌فرمود، درنتیجه این گمان در مردم پدید آمآد که این وصل علامت انقطاع و تمام شدن آیان نیست، لذا اختلاف در زمینه در شمار آنها پدیدار گشت.
اقوال مشهور در این زمینه تعداد آیات قرآن کریم را شش هزار و دویست و کسری می دانند. گاهی این کسر را هفده (رأی نافع) و گاهی پنج (رأی عاصم) و گاهی ده (رأی ابی جعفر) و گاهی بیست (رأی ابن کثیر) گفته اند.
طولانی‌ترین آیه قرآن، در سوره بقره، طولانی ترین سوره قرآن، قرار گرفته است، یعنی آیه 282؛ که یکصد و هفتاد کلمه و پانصد و چهل حرف دارد. کوتاهترین آیه ها نیز «طه»، سپس «والضحی» و «والفجر» است که لفظا و تقدیرا از شش حرف بیشتر نیستند. طولانی ترین کلمه قرآن در تلفظ و در نوشتن نیز «فاستقیناکموه»(حجر/22) است.
منبع: تبیان کردستان
