توضیحات دبیر اجرایی کنگره بین‌المللی قرآن و علوم انسانی درباره پذیرش ۱۹ مقاله از یک مؤلف

«تحول در علوم انسانی بر اساس قرآن، از امور ضروری است که همواره مورد توجه اندیشمندان صاحب نظر بوده است. با توجه به تأکید مقام معظم رهبری دامت برکاته بر مرجعیت علمی قرآن و ضرورت ابتنای علوم انسانی بر محور قرآن، کنگره بین المللی قرآن و علوم انسانی از سال 1394‌ش. با حمایت آیت الله اعرافی ریاست محترم جامعه المصطفی العالمیه آغاز به کار کرد. بعد از تصویب طرحنامه، شورای سیاست‌گزاری و علمی کنگره تشکیل شد و به درجه علمی ـ پژوهشی و ISC نایل شد و از مهرماه 1395 دریافت چکیده و مقالات آغاز شد.

شورای علمی و سیاست‌گزاری کنگره در خردادماه 1396 خدمت مقام معظم رهبری دامت برکاته رسیدند و گزارشی از امور کنگره محضر ایشان ارائه شد؛ معظم له ضمن تأیید اصل کار و تشویق دست‌اندرکاران، بر کیفیت کار تأکید فرمودند. از این‌رو مسئولان و ارزیابان کنگره با دقت نظر بیشتری به ارزیابی مقالات پرداختند و از 662 مقاله رسیده حدود نصف آنها به دلیل نداشتن معیارهای علمی و شکلی و یا رد توسط نرم افزار شبیه یاب سمیم پذیرش از گردونه کنگره خارج گردیدند. و در نهایت تعداد 121 مقاله در سطح علمی - پژوهشی و 270 مقاله علمی - ترویجی پذیرفته شد که در مجموعه منشورات کنگره بین المللی قرآن و علوم انسانی منتشر و در تاریخ  9/9/1396 همزمان با برگزاری کنگره، رونمایی شد.

علی رقم کم لطفی برخی خبرکزاریهای قرآنی در اطلاع رسانی کنگره ای به اذعان برخی صاحب نظران، از بزرگترین کنگره های برگزار شده در سطح بین المللی در موضوع قرآن و علوم انسانی بود، این رخداد عظیم قرآنی به صورت زنده از برخی شبکه های رادیویی و تلویزیونی پخش گردید.

 در تاریخ 23 دی ماه، خبرگزاری قرآنی ایران(ایکنا)، یادداشتی با عنوان «یک مؤلف و ۱۹ مقاله پذیرش شده در یک کنگره» پذیرش 19 مقاله علمی پژوهشی یکی از اعضای هیأت علمی دانشگاه علوم و معارف قرآن کریم را جای تأمل و غیراخلاقی معرفی کرده است. این مسئله، شگفتی برگزارکنندگان کنگره را نیز برانگیخت؛ لذا با مراجعه به اسناد موجود در کنگره و تبیّن از آن، ذکر چند نکته را ضروری دیدند.

1. کنگره نقد صحیح را عامل پیشرفت خویش می داند و از هرگونه نقد منصفانه در جهت رشد فعالیت های علمی استقبال می کند.
2. تمامی مقالات یاد شده از استاد مذکور، با یک یا دو نویسنده دیگر همراه بوده که با همکاری مشترک پروژه به ثمر رسیده است.
3. جالب اینکه از تعداد 19 مقاله ای که در متن خبر آمده بود، فقط 6 مقاله کامل، با نام استاد مربوطه بوده است و مابقی فقط چکیده پذیرش شده و یا نویسندگان آن، تشابه اسمی با نویسنده یاد شده داشته اند.
4. مقالات ارسالی، برگرفته از پایان نامه ها و برخی پروژه های علمی، است که توسط استاد محترم، در سالهای اخیر راهنمایی شده است و طبق اخلاق پژوهش، درج نام استاد راهنما در این گونه مقالات به عنوان نام اول، هیج گونه منع قانونی و اخلاقی ندارد، به خصوص اگر این عمل با توافق طرفین صورت پذیرد.
5. به کارگیری عنوان «علمی پژوهشی» درمقالات پذیرفته شده در کنگره ها با مشابه عنوان یادشده در مجلات علمی پژوهشی متفاوت است که هر کدام جایگاه مخصوص خود را دارد.
6. مناسب بود قبل از انتشار یاداشت، تماس کوتاهی با دبیرخانه همایش (که هنوز هم فعال است) گرفته می شد، تا از انتشار یاداشتی غیرحرفه ای پیشگیری می شد.

با سپاس، دبیر اجرایی کنگره بین المللی قرآن و علوم انسانی»

یادآور می‌شود، در یادداشتی که با عنوان «یک مؤلف و ۱۹ مقاله پذیرش شده در یک کنگره» در خبرگزاری ایکنا منتشر شده بود، ضمن برشماری اهمیت کنگره و دستاوردهای آن به‌ویژه رهنمودهای مقام معظم رهبری نسبت به مرجعیت قرآن در علوم انسانی و پیام‌های مراجع عظام تقلید، روایتی که در پایگاه قرآنی دانشگاهی ایحاء منتشر شده بود، قابل تامل عنوان شد. ایحاء در این خبر پذیرش بیش از ۲۵ مقاله در کنگره بین‌المللی قرآن و علوم انسانی با رتبه علمی- پژوهشی (ACS) را به عنوان «درخشش دانشجویان علوم قرآنی در کنگره بین‌المللی قرآن و علوم انسانی» مطرح کرده بود. به جهت بهره‌برداری از دستاورد این مقالات و گفت‌وگو با صاحبان مقالات به بررسی این مقالات پرداختیم ولی در خلال این بررسی متوجه شدیم که نام دکتر رحمان عشریه در ابتدای 19 مقاله به چشم می‌خورد.

دکتر عشریه در پاسخ به پرسش خبرنگار ایکنا نسبت به حجم بالای مقالات وی، اظهار می‌کند: در یک کانال مقاله در تلگرام مقالات دانشجویان را جمع‌آوری، راهنمایی، ویراستاری و آماده‌سازی می‌کنم و به همایش‌ها می‌فرستم و حین ارزیابی مقالات ایرادها را استخراج می‌کنم و به دانشجو می‌گویم تا اشکالات را برطرف کند و از طریق پنل خودم در سایت همایش به آن همایش و یا کنگره مربوطه می‌فرستم. به کنگره بین‌المللی قرآن و علوم انسانی تعداد 50 مقاله از جمع اساتید و دانشجویان دانشگاه علوم و معارف قرآن ارسال کرده‌ام که از این تعداد، 25 مقاله پذیرش شد و 90 درصد آن مربوط به من و دانشجویان بود.

سرویس دانشگاه خبرگزاری ایکنا در یادداشتی ضمن قابل تامل دانستن توانایی و مدیریت زمان یک عضو هیئت علمی دانشگاه برای تالیف 19 مقاله علمی پژوهشی در موضوعات مختلف طی فراخوان این همایش بین‌المللی، نسبت به محوریت قرآن در اخلاق پژوهش اساتید، اطلاع‌رسانی به دانشجویان، تسهیل‌گری ارسال مقالات و داوری بر اساس پارامترهای جامع‌تر پیشنهاداتی را برای برگزاری بهتر دوره‌های آتی این کنگره مطرح کرده بود.

در این توضیحات، عشریه به طرح مطالبی نظیر فروکاست 19 مقاله به 6 مقاله علی‌رغم ذکر 19 مقاله علمی پژوهشی در سایت ایحاء، وجود تشابه اسمی با نویسنده در حالی که تنها در دو مقاله عنوان حامد عشریه در کنار اسم ایشان نقل شده بود، اذعان به تفاوت عنوان «علمی پژوهشی» در مقالات کنگره‌ها با مجلات علمی پژوهشی و هماهنگی درج نام استاد در 19 مقاله یا چکیده با اخلاق پژوهش، پرداخت. البته در فاصله سه ماه امسال، خبرگزاری ایکنا در پیگیری اخبار همایش بیش از 25 خبر بر روی خروجی ارسال کرده است.